**Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ne Yapar?**
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), ekonomimizin belkemiği olan, para politikasını şekillendiren ve finansal istikrarı sağlamak için kritik rol oynayan bir kurumdur. Ülkenin para arzını kontrol ederken, enflasyonu yönetme ve döviz kurlarını dengeleme hedefleri doğrultusunda önemli kararlar alır. TCMB’nin işleyişi, ekonomik büyümeyi destekleyerek vatandaşların yaşam standartlarını yükseltmeyi amaçlar. Bu yazıda, TCMB’nin işleyişine dair temel bilgilere, görevlerine ve etkilerine yakından bakarak, Türkiye ekonomisine katma değer sağlayan bu önemli kurumu daha iyi anlamanızı sağlayacağız. Merkez Bankası’nın iş dünyasındaki ve günlük yaşamımızdaki etkilerini keşfederek, ekonomik istikrarın nasıl sağlandığını öğreneceksiniz.
Merkez Bankası
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), ekonomik istikrarı sağlama ve para politikalarını yönetme amacıyla faaliyet gösteren bir kurumdur. Merkez bankası, ülkenin para arzını kontrol etmenin yanı sıra döviz rezervlerini yönetir ve bankacılık sisteminin likiditesini dengeleyerek finansal istikrarı korur.
TCMB’nin temel görevlerinden biri, enflasyon hedeflemesi sistemine dayalı olarak enflasyonu kontrol altına almak ve fiyat istikrarını sağlamaktır. Bu doğrultuda, Merkez Bankası faiz oranlarını belirleyerek ekonomik aktiviteyi etkiler. Düşük faiz oranları, yatırımları teşvik ederken, yüksek faiz oranları enflasyonu kontrol etmeye yardımcı olur.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, döviz piyasasında faaliyet göstererek Türk Lirası’nın değerini korumak için gerektiğinde döviz alım-satımı yapar. Bu tür müdahaleler, piyasalardaki dalgalanmaları azaltmaya ve döviz kuru istikrarını sağlamaya yöneliktir.
TCMB, aynı zamanda bankaların merkez bankasındaki rezervlerini yöneterek, finansal sistemin güvenliğini sağlar. Bankaların zorunlu karşılık oranlarını düzenleyerek, sistemdeki likiditeyi ve kredi akışını da denetler.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, para politikaları ve finansal istikrar açısından kritik bir rol oynamaktadır. Ekonomik dalgalanmalara karşı uyguladığı politikalar, ülkenin genel ekonomik sağlığı üzerinde doğrudan etki yapmaktadır.
7 Yorumlar
TCMB zorunlu karşılık oranlarını değiştirdi ..
TCMB, finansal istikrarı desteklemek amacıyla, yabancı para mevduat/katılım fonlarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarının vade dilimlerinde 100 baz puan arttırdığını duyurdu. Alınan kararla piyasadan 2,1 milyar dolar likiditenin çekilmesi beklenmektedir. Bu kararın TCMB Başkanı Murat Uysal’ın rezerv biriktirme politikasının bir parçası olduğu ve uygulama sonucunda TCMB’nin rezervlerini arttıracağı öngörülmektedir.
Zorunlu karşılık oranlarında düzenleme..
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca (TCMB) zorunlu karşılıklar hakkındaki değişiklik resmi gazetede yayımlandı. Buna göre resmi kuruluşlar mevduatının/katılım fonunun zorunlu karşılığa tabi yükümlülüklerden hariç tutulacak. Ağırlığı kamu bankaları üzerinden olmak üzere piyasaya 6-7 Milyar TL arası bir likidite sağlanması bekleniyor. Buna ek olarak geçtiğimiz hafta Merkez Bankası’nın Olağanüstü Genel Kurul toplantısında Hazine’ye erken kar payı ödemesi teklifi oylama sonucu ile kabul edildi. Teklifte 2018 kar payından Hazine’ye düşen miktarın %90’ının erken ödenmesi yer alıyordu. Toplantıda ayrıca önümüzdeki yıllarda genel kurulun her yıl nisan ayı yerine hesap dönemi sonundan itibaren üç ay içinde banka meclisinin belirleyeceği günde toplanması kararlaştırıldı.
Dünyadaki Merkez Bankalarının temel işlevleri, fiyat istikrarını sağlamak, ülke içindeki para arzı, dolayısıyla para piyasasını düzenlemek, bankacılık sistemini yönlendiren kurum olarak ülkedeki kredi hacmini ve dağılımını ayarlamak, ülkenin altın ve döviz rezervlerini yönetmek, dış ödemeleri düzenlemek ve devletin veznedarlığını ya da malî ajanlığı işlevini yerine getirmektir. TCMB, fiyat istikrarını sağlamak için uygulayacağı para politikasını ve kullanacağı para politikası araçlarını, doğrudan kendisi belirler. Temel amacı ile çelişmemek kaydıyla, hükümetin büyüme ve istihdam politikalarını destekler. TCMB’nin bu görevleri yerine getirirken başvurduğu yöntemler şunlardır: Açık piyasa işlemleri yapmak, hükümetle birlikte Türk lirasının içte ve dışta değerini korumak için gerekli tedbirleri almak, kur rejimini belirlemek, zorunlu karşılık ve umumî disponibilite ile ilgili usul ve esasları belirlemek, reeskont ve avans işlemleri yapmak, ülke altın ve döviz rezervlerini yönetmek, ödeme ve menkul kıymet transferi ve mutabakat sistemleri kurmak ve bunların işlemesini sağlamak, finansal sistemde istikrarı sağlayıcı para ve döviz piyasaları ile ilgili düzenleyici tedbirleri almak ve malî piyasaları izleme
Kısaca Merkez Bankası; Para politikasını, fiyat istikrarını sağlayacak biçimde belirler ve uygular.
Diğer Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar da;
TCMB:
Para politikasını, fiyat istikrarını sağlayacak biçimde belirleyip uygulayan kurumdur.
Hazine Müsteşarlığı:
Ekonomi politikalarının belirlenmesine yardımcı olan ve kamu finansmanını yöneten kurumdur.
SPK:
Sermaye piyasasının etkin işleyişini sağlayan ve tasarruf sahiplerinin haklarını koruyan kurumdur.
BDDK:
Bankacılık sisteminin işleyişini düzenleyen ve denetleyen kurumdur.
TMSF:
Bankalardaki tasarruf mevduatını sigorta eden ve kendisine devrolan bankaların yönetim işleyişini yerine getiren kurumdur.
TBB:
Türkiye’de bulunan bankaları temsil eden kurumdur.
Peki Hazine Müsteşarlığı ne iş yapar?
Hazine Müsteşarlığı’nın görevleri, ilgili kanunda şöyle düzenlenmiştir: Ekonomi politikalarının tespitine yardımcı olmak ve bu politikalar çerçevesinde hazine işlemleri, kamu finansmanı, kamu iktisadî teşebbüsleri ve devlet iştirakleri, ikili ve çok taraflı dış ekonomik ilişkiler, uluslararası ve bölgesel ekonomik ve malî kuruluşlarla ilişkiler, yabancı ülke ve kuruluşlardan borç ve hibe alınması ya da verilmesi, ülkenin finansman politikaları çerçevesinde sermaye akımlarına ilişkin düzenleme ve işlemlerin yapılması, bankacılık ve sermaye piyasası, yurt dışı müteahhitlik hizmetleri, sigorta sektörü ve kambiyo rejimine ilişkin faaliyetler ile yatırım ve yatırım teşvik faaliyetlerini düzenlemek, uygulamak, uygulamanın izlenmesi ve geliştirilmesine ilişkin esasları belirlemek.
Hazine Müsteşarlığı, Başbakanlık’a bağlıdır ve Başbakanlık, Müsteşarlığın yönetimi ile ilgili yetkilerini bir Devlet Bakanı aracılığı ile kullanabilir. Hazine Müsteşarlığı’nın ana hizmet birimleri, Kamu Finansmanı, Kamu İktisadi Teşebbüsleri, Dış Ekonomik İlişkiler, Banka ve Kambiyo, Sigortacılık, Yabancı Sermaye, Teşvik ve Uygulama ile Ekonomik Araştırmalardır.