Karz Nedir? Katılım Bankalarında Karz (Ödünç) Kredisi

686

Karz Nedir? Karz daha çok Katılım Bankaları tarafından uygulanıyor. Ne kadar Geleneksel Bankalar da kullanıyor olsa da tüm detayları ile kurallarına göre Karz kullanmak isteyenler Katılım Bankalarını tercih edebilir.

Karz Nedir? (Ödünç)

Karz Nedir? Para ya da malın ödünç olarak verilmesidir. Karz; mislini geri almak için misli bir malı vermek üzere yapılan sözleşmedir. Misli mal, değerini etkileyen önemli bir fark olmaksızın piyasada dengi bulunabilen maldır. Genelde borçlu, borç aldığı malın aynısını değil dengini vermekle yükümlüdür.

Karz (Ödünç) İle İlgili Dini Hükümler

Banka, borçluya (karz alan) borcun geri ödenmesi sırasında verdiğinden fazlasını isteyemez çünkü ziyadenin / menfaatin her şekli haram olup faizdir. Çünkü bu ziyadenin sözleşmeden önce veya sonra, nitelik veya nicelik bakımından olması durumu değiştirmez.

1. Karz (ödünç) alanın karz ilişkisinin devam ettiği süre içerisinde Banka’ya ayrıca bir mal (ayn) veya menfaat vermesi caiz değildir.
2. Karz (ödünç) sözleşmesi sırasında şart koşulmamışsa veya bir örf / teamül yoksa geri ödemenin daha iyisiyle (nitelikte fazlalık) daha çoğuyla (miktarda fazlalık) verilerek yapılması caizdir.
3. Karz (ödünç) veren Banka doğrudan yapmış olduğu dosya açma, istihbarat vs. masraflarına denk olacak şekilde karz (ödünç) alandan masraf alması caizdir.

Karz (Ödünç) İle İlgili Uygulamalar

1. Cari hesaplar bankanın müşteriden aldığı bir karz (ödünç) olarak değerlendirilebilir.
2. Banka cari hesap sahiplerinden sunmuş olduğu hizmet karşılığında ücret (masraf) alabilir.
3. Banka, cari hesap açan müşterilerine ödül veya hediye verme taahhüdü veremez. Çünkü bu tür hediyeler faiz kabilindendir.

Karz Kullandırmada Katılım Bankaları ile Geleneksel Bankalar Arasında Karşılaştırma

Konu	Katılım Bankası	Geleneksel Banka
Sözleşme	Karz (Ödünç)	Karz (Ödünç)
Sözleşmenin Konusu	Para karşılığı para	Para karşılığı para
Statüsü (Niteliği)	Karz-Hasen	Faiz karşılığı faizli kredi
Amacı	Yalnızca yardıma muhtaç kişilere yardım etmek. Bu nedenle genelleştirmez.	Kâr veya faizli ticaret yapmak amacıyla tüm işlemleri içerir.
Faiz veya Kâr	Bu işlem için kâr veya faiz almaz.	Böylece bu işlem için faiz alır.
Komisyon (Masraf)	Alınan komisyon verilen hizmetin ücreti olup, karz ile alakası yoktur.	Komisyonlar, fiili masraflardan bağımsız olarak krediyle orantılı olarak şarj edilir
Gecikme Cezası	Banka, gecikme bedelini kendi hesabına almak için müşteriyi zorunlu kılamaz. Ancak ödemenin gecikmesi veya ertelenmesi durumunda müşteriyi, hayır kurumlarına bağış yapmaya zorunlu bırakabilir.	Banka, biriken gecikme cezasını veya bileşiklerini aylık olarak kendi lehine tahakkuk ettirir.