Yazı Başlıkları
Cari açık, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından açıklandı. Cari açık 2018 mayıs ayı verisi 5,89 Milyar $, Yıllık ise 57,64 Milyar $.
Mayıs ayı verilerinde, cari açık bir önceki yılın aynı ayına göre %9,6 artarak beklentilerin biraz üzerinde 5,89 Milyar $ seviyesinde gerçekleşti. Piyasa beklentisi 5,45 Milyar $ düzeyindeydi. Bu sonuçlarla birlikte 12 aylık cari açık da 57,64 Milyar $ seviyesine ulaşırken genişlemesini sürdürdü. Cari açığın finansmanında ise 0,43 Milyar $ net doğrudan yatırım girişi olurken, portföy yatırımlarında 1,06 Milyar $ çıkış kaydedildi.
Cari Açık 2018
Cari açıkta dış ticaret açığı ana etken olmayı sürdürürken, altın ithalatındaki artış ivme kaybetmeyi sürdürdü. Diğer taraftan net turizm gelirlerindeki artış oranı yıllık %50 seviyesine yaklaştı. Yaz dönemine girilmesiyle, turizmdeki hızlı toparlanmanın cari açığın görünümüne çok daha yüksek katkı sağlaması bekleniyor.
12 aylık enerji hariç açık 21,8 Milyar $ olurken, enerji ve altın hariç cari açık – çekirdek açık – 12 aylık rakamlarda Mayıs ayında 7,5 Milyar $ seviyesinde gerçekleşti. Bu rakamlarla çekirdek açık 9 aylık aranın ardından daralma gerçekleştirmiş oldu. Cari açıktaki yükselişin ivmesi oldukça yavaşlarken, altın ticaret dengesindeki normalleşme ile birlikte çekirdek açık göstergeleri pozitif yönlü harekete geçti.
Mayıs ayında portföy yatırımları kaleminde 1,06 Milyar $ seviyesinde net çıkış gerçekleşmiştir. Bu rakamın gelmesinde hükümetin 1,17 Milyar $ seviyesinde net tahvil geri ödemesi gerçekleşmesi etkili olurken, net varlık edinimi ve hisse senetleri sınırlı katkı yaptı. Doğrudan yatırımlar ise Mayıs ayında nette 0,43 Milyar $ seviyesinde bir giriş ile cari açığın finansmanına katkıda bulundu.
Nisan ayındaki 7,7 Milyar $ seviyesindeki katkının ardından Mayıs ayında diğer yatırımlar kalemi 0,26 Milyar $ ile sınırlı katkı yaptı. Bir önceki aya göre yüksek düşüş göstermesi yurtiçi bankaların yurtdışı muhabir bankalardaki efektif ve mevduatları 2,3 Milyar $ artırmasıyla ilgili. Bu dönemde net hata noksan kalemi 3,38 Milyar $ seviyesinde katkı yaparken Nisan 2015’ten bu yana en yüksek rakama işaret etti. Merkez Bankası rezervlerinde 2,82 Milyar $ azalma yaşandı.
Yılın 2. çeyreğinden itibaren iç talepte normalleşmenin başlaması, bununla birlikte dış ticaret açığında görülen daralma ve artan turizm gelirleri ile birlikte cari açığın önümüzdeki dönemde daha ılımlı bir patikaya evrileceği düşünülüyor. Nitekim Mayıs ayında çekirdek açık göstergelerinde görülen iyileşme de bu durumun bir göstergesi.
Cari Açık Nedir?
Ödemeler Dengesini oluşturan 3 ana hesaptan biri olan cari hesap bakiyesinin negatif olması durumunda oluşan Cari Açık, bir ülkenin ürettiği malların ihracı sonucu getirdiği gelirin ülkenin yurtdışından ithal ettiği mal ve hizmetlerden az olması durumudur. Dış ticaret açığı cari açığın oluşmasında en büyük etkendir.
Çekirdek Cari Açık Nedir?
Çekirdek Cari Açık ise enerji ve altın hariç tutularak yapılan cari hesaplamadır. Türkiye gibi enerjide dışa bağımlı ülkelerin cari açık gösteriminde önemli bir gösterge olarak kullanılır. Çekirdek cari açık rakamları değerlendirildiğinde geçtiğimiz 4 yıl boyunca Türkiye’nin açık miktarında bir artış gözlenmemiştir.
