Karşılıksız Çek Bedeli

761

Mevcut ekonomik durum nedeniyle artan karşılıksız çek banka sorumluluk bedeli ne kadar ve karşılıksız çek cezası…

“Karşılıksızdır” işlemi, muhatap bankanın hamile kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın dışında, çek bedelinin karşılanamayan kısmıyla sınırlı olarak yapılır (ÇK, M:3 / 2).

Buna göre, bir çek yaprağına “karşılıksızdır” işlemi uygulanırken her halükarda banka sorumluluk miktarının dışında kalan meblağ için “karşılıksızdır” işlemi yapılacaktır. Çekin meblağı banka sorumluluk miktarından az veya banka sorumluluk miktarı ile aynı ise veyahut kısmi karşılıkla birlikte banka sorumluluk miktarı çek miktarını karşılamakta ise çekin meblağı karşılandığından “karşılıksızdır” işlemi yapılamayacaktır.

Takasa ibraz muhataba ibraz gibidir. “Çekin bankaca takas odasına ibrazı, ödeme yerine ibraz sayılır”. Ancak şu farkla ki, takasa ibraz edilen çekler için ÇK, 3 / 3 üncü maddede belirtilen sorumluluk miktarları ödenmez. Ancak muhatap banka hamil lehine, sorumluluk miktarını on beş günlük süre ile bekletir. ÇK, M: 8 / 4’e göre bu süre içerisinde hamil tarafından muhatap bankaya sorumluluk miktarının ödenmesimiçin bir talep gelmezse bankanın sorumluluğu kalmayacaktır.

Karşılıksız Çek Banka Sorumluluk Bedeli

Muhatap banka, ibraz eden düzenleyici dışındaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için (Aşağıda yer alan 2.030 TL’lik tutar 2019 yılı banka sorumluluk tutarıdır.);

Karşılığının Hiç Bulunmaması Hâlinde;

• Çek bedeli ikibinotuz Türk Lirası veya üzerinde ise ikibinotuz Türk Lirası,
• Çek bedeli ikibinotuz Türk Lirasının altında ise çek bedelini,

Karşılığının Kısmen Bulunması Hâlinde;

• Çek bedeli ikibinotuz Türk Lirası veya altında ise, çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmî karşılığı ikibinotuz Türk Lirasına tamamlayacak bir miktarı,
• Çek bedeli ikibinotuz Türk Lirasının üzerinde ise, çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmî karşılığa ilave olarak ikibinotuz Türk Lirasını ödemekle yükümlüdür.

Bu husus, hesap sahibi ile muhatap banka arasında çek defterinin teslimi sırasında yapılmış olan dönülemeyecek bir gayri nakdî kredi sözleşmesi hükmündedir. Bu miktar, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan fiyat endekslerindeki yıllık değişmeler göz önünde tutularak TCMB tarafından her yıl Ocak ayında belirlenir ve Resmî Gazete’ de yayımlanır. (ÇK, M:3 / 3)

Hamilin talepte bulunması hâlinde, karşılıksızdır işlemi; çekin arka yüzüne tahsil için bankaya ibraz edildiği tarih, hesap durumu, bankanın yükümlülüğü çerçevesinde ödediği miktar ve ibraz eden gerçek kişinin adı ve soyadı yazılmak, bu kişinin tüzel kişi adına bedeli tahsil etmesi hâlinde bu husus belirtilmek ve bu kişi ile birlikte banka yetkilisi tarafından imzalanmak suretiyle yapılır. Banka tarafından ödenen miktar düşüldükten sonra karşılıksız kalan tutar açıkça belirtilir. Hamilin imzalamaktan kaçınması hâlinde, karşılıksızdır işlemi yapılmaz. (ÇK, M:3 / 4)

Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çekin karşılığının TTK’ nın ilgili maddesi uyarınca kısmen veya tamamen ödenmemiş olması hâlinde, bu çekle ilgili olarak hukukî takip yapılamaz. İleri düzenleme tarihli çekle ilgili olarak hukukî takip yapılabilmesi için, çekin üzerindeki düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde bankaya ibraz edilmesi ve karşılıksızdır işlemine tabi tutulması şarttır. (ÇK, M:3 / 8)

Önerilen Yazı: Çek yasal yükümlülük sorumluluk bedeli

Karşılıksız Çek