Yazı Başlıkları
Geçtiğimiz hafta gündeminde Mart ayına dair enflasyon verileri takip edildi. Enflasyon beklentilerin üstünde geldi.
Mart ayında enflasyon gıdanın beklenmedik yükselişiyle toparlanmasına ara verdi. Mart ayında aylık TÜFE %1,03 oranında artarken yıllık artış %19,71 olarak %19,61 olan piyasa beklentilerinin üzerinde geldi. Yurtiçi üretici maliyetlerinde ise artış aylık %1,58’e yükselirken yıllık bazda artış %29,64 olarak düşüş beklentilerini karşılayamadı.
Aylık Bazda Enflasyon
Aylık bazda en yüksek artış %3,48 ile yine sağlıkta olurken, gerileyen tek kalem %0,29 ile haberleşme oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler kaleminde Ocak ayında yaşanan aylık %6,43 oranındaki fiyat artışının geçtiğimiz ay %0,90 ile frenlenmesinin ardından Mart ayında gıda ve alkolsüz içecekler enflasyonu aylık olarak %2,44 artış gösterdi. Ağırlıklar itibariyle aylık TÜFE’deki 103 puanlık artışın 57 puanı gıda ve alkolsüz içecekler, 13 puanı ulaştırma grubu katkısıyla gerçekleşmiş oldu.
Çekirdek Enflasyon
Şubat ayında yıllık %18,12 düzeyinde gerçekleşen çekirdek enflasyon Mart ayı itibariyle %17,53’e geriledi. Aylık düşüşün çekirdek TÜFE’ye yansıması sevindirici olurken son yedi ayın en düşük seviyesine gelen çekirdek enflasyondaki bu gerilemede zayıf iç talep ve vergi indirimleri etkili oluyor.
Mart ayındaki enflasyon verilerinde de gıda yumuşak karnımız olmaya devam etti. Özellikle taze meyvesebzedeki %9,1 seviyesindeki artış olumsuz etkiledi. Yıllık gıda enflasyonu %29,8 ile tarihi yüksek seviyelerde. Yılbaşında bu yana gıdadaki artış ise %10. Her ne kadar Nisan ayıyla birlikte mevsimselliğin gıdada pozitife dönmesi beklense bile enflasyonda çözülmesi gereken en öncelikli mesele olarak gıda kalemi karşımıza çıkıyor. Ayın en yüksek artan kalemi olan sağlık grubunda ilaçlar için zam dönemi olması etkili olurken; Dolar/TL’deki %5 brent petrolde %3’ün üzerinde artış ulaşım maliyetlerini olumsuz etkiledi.
Önerilen yazı: 2019’da Enflasyon ve Zam Beklentiler
Dış Ticaret açığı düşmeye devam ediyor.
Dış ticaret açığındaki düşüş trendi devam ediyor. Açık şubat ayında yıllık %63,1 azalarak -2,13 milyar dolara geriledi. Böylece dış ticaret açığındaki daralma hızı yavaşlasa da halen yüksek hızda 9. aya taşındı. İhracat artışı bu dönemde %3,4 oranında gerçekleşerek 13,59 milyar dolar olurken ithalat yine aynı dönemde %16,9 azalarak 15,73 milyar dolara geldi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2018 yılı Şubat ayında %69,4 iken, geçtiğimiz Şubat ayında %86,4 seviyesine yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise 2019 Ocak ayında bir önceki aya göre ihracat %0,2 azalırken ithalatta ise %2,8 oranında artış yaşandı. Arındırılmış verilere göre yıllık değişimde ise ihracattaki artış %3,4 ithalattaki azalış ise %16,9 oldu.
Aynı dönemde 12 aylık çekirdek açık tarihinde ikinci defa aylık gerçekleşmelerde fazla verdi ve 114 milyon dolar ile çekirdek fazla ortaya çıktı. Şubat ayında 12 aylık kümülatif ihracat seviyesi 169,2 milyar dolara ulaşırken, ithalat 213,9 milyar dolar düzeyine geriledi. Böylece 12 aylık dış ticaret açığı da 44,8 milyar dolar ile Şubat 2010’dan bu yana en düşük seviyesine gerilemiş oldu.
Şubat ayında ihracattaki yıllık artışın belirleyicisi olarak mineral yakıt ve yağlar ön plana çıkıyor. Yıllık 3,4 puanlık artışın 2,4 puanı bu kalemden gelirken 1,1 puanı kıymetli maden 0,5 puanı ise kazanlar ve makinelerden kaynaklandı. İhracatın lokomotifi motorlu kara taşıtları ise bu dönemde ihracatı 1,7 puan aşağı çekti.
Ekonomideki durgunluk döneminin yansıması olan dış ticaret rakamları son dönemdeki trendine devam ediyor. Bu trendin hızı azalsa da Avrupa’daki yavaşlamayı da hesaba katarak dış ticaret açığında daralma 2019’un ikinci yarısına sarkabilir. İç piyasanın hareketlenmesi hem ihracat hem ithalat tarafında destekleyici rol üstlenecektir.
