Yazı Başlıkları
Dolar Artışı Devam Edecek Mi? Döviz piyasalarında, yatırımcı veya bireysel olarak görev alan sektörler, doların iniş ve çıkışlarından etkilenmektedir.
Dolar Artışı Devam Edecek Mi?
Ülkemizin para birimi olan Türk Lirası, Dolar ve Euro gibi, ekonomisi güçlü olan ülkelerin para birimlerine karşı aşırı bir şekilde değer kaybettiği durumlarda, sektör fark etmeksizin, halkın alım gücünü aşağı çekmektedir. Özellikle de ülkemizin ticari faaliyetleri ve üretim kapasitesi yetersiz olduğundan dolayı, doların artmasından çok net bir şekilde etkilenmektedir. Bu etkilenmenin ana nedeni ise, Türkiye’de kullanılan birçok ürünün dolar kuruna bağlı olmasıdır.
Örneğin Dövize endeksli otomobiller, elektronik eşyalar, petrol, doğalgaz ve konut gibi ürünlerin, ithal edilmesidir. Yani, doların çıkması, bu ürünlere zam gelmesine neden olmakta ve toplumun alım gücünü düşürmektedir. Ayrıca bu durum kısa süreli enflasyon etkisi göstermekte ve faizlerin artmasına neden olmaktadır. Dolar artışının diğer bir etkisi ise, piyasalarda olan üretim canlığının azalması ve yatırım maliyetinin düşürülmesidir. Bu nedenle ülkemizin ekonomisinin bir bölümü, dolar kuruna bağlı olduğu içinde, olası bir artışta zarar görmekte ve yaptırım limitleri arttırılmaktadır.
Dolar Kurunun Etkileri
Dolar kurunun Türk Lirası karşısında değer kazanması, ülkemizin ekonomisi açısından kronik bir sorun haline gelmiştir. Dolar artışı, halkımızın yakından takip ettiği ve hayatının her alanına endekslediği ekonomik bir gelişme olarak adlandırılmaktadır. Fakat dolar artışı, negatif sonuçlar doğurduğu gibi, bazı kurumlar açısından da olumlu sonuçlanmaktadır.
Dolar artışı, bireysel ve kurumsal şirketler tarafından değerlendirilse, Amerikan para biriminin değer kazanması, daha önceden biriktirilmiş ve yatırım aracı olarak değerlendirilmiş olması, söz konusu artışın pozitif yanlarıdır. Dolar artışında zararlı çıkacak kişiler ise, Türk Lirası ile işlemler yapanlar, Dolar borcu olanlar, dolar ile kredi çekenler ve artış öncesi, tüm parasını TL’ye çevirenlerdir. Kurumsal şirkeler tarafından dolar artışının etkileri ise, Türk Lirası kazancı olduğu halde, söz konusu kazancı Dolara çevirmek zorunda olduğu düşünülürse, artıştan ötürü zarara uğramaktadır. Ancak getirisi dolar olan kurumsal şirketler içinse, bu artış pozitif olarak değerlendirilmektedir.
Ülkemiz Üzerindeki Etkileri
Dolar artışı, ülkemizi olumlu ve olumsuz olmak üzere iki şekilde etkilemektedir. Bazı sektörler için döviz artışı pozitif, bazıları içinse negatif bir şekilde değerlendirilmektedir. Örnek vermek gerekirse, yurt içinde turizm sektöründe hizmet veren kurumlar için Türk Lirası değerinin dolara karşı düşmesi, ülkeyi daha ucuz bir hale getireceği için, söz konusu firmalara avantaj sağlayacaktır. Ayrıca bu ucuzluk, turistlerin yüzünü güldürdüğü gibi, alım gücünü arttıracaktır. Tabi bu durum Türk vatandaşları için geçerli değildir. İhracat yapan kurumsal firmalar, ucuz mallarını yurt dışında daha rahat bir şekilde pazarlayacak ve rekabet ortamına tutunma şansı artacaktır. Sonuç olarak, sağlık, eğitim ve diğer sektörlere de farklı etkiler sağlayan dolar artışı, firmaların çalışma şartlarına göre olumlu veya olumsuz değerlendirilmektedir.
Dolar Artışı Devam Edecek Mi?
2 Yorumlar
Bildiğimiz üzere ABD doları 2018’in başından beri hızlı biçimde kuvvetleniyor. Bunun çok çeşitli sebepleri sayılabilir ancak bunların başlıcaları ABD’nin dünyanın kalanından daha hızlı büyümesi ve daha fazla faiz sunması. Burada bir fasit daire çalışıyor. ABD daha fazla faiz önerdikçe dolar kuvvetleniyor, bir IMF makalesine (Boz, Gopinath & Plagborg-Moller, 2018) göre dolardaki yüzde 1 artış, küresel ticarette yaklaşık yüzde 0,6 düşüşe işaret ediyor, ABD ekonomisi geri kalan dünya ekonomilerinden daha az dış ticarete bağımlı olduğundan ABD ile dünya arasındaki büyüme farkı daha da açılıyor, bu da doları daha fazla kuvvetlendiriyor.
MB’nin müdahalesi iyiydi ama yapısal reformlar yapılmadıkça bu müdahaleler ne kadar frenler bilinmez.