Ukrayna savaşı, Türkiye’nin enerji stratejilerini ve Rusya ile olan enerji ilişkilerini derinden etkilemiştir. Türkiye, yıllık yaklaşık 56 milyar metreküp doğal gaz tüketiminin %40’ını Rusya’dan karşılamaktadır. Bu yüksek bağımlılık, Türkiye’nin enerji güvenliğini tehdit eden çeşitli ekonomik ve siyasi riskler barındırmaktadır. 2024 yılı itibarıyla Rus doğal gazının 1000 metreküp fiyatı 527 dolar seviyesine ulaşmıştır.
Bununla birlikte, ABD iç piyasasında doğal gaz fiyatı 3 dolar/MMBtu, yani 1000 metreküp için yaklaşık 105 dolar civarındadır. Bu da Türkiye’nin doğal gaz ithalatında daha yüksek maliyetlerle karşılaştığını gözler önüne sermektedir. Türkiye, Rusya’dan aldığı doğal gaz için yılda yaklaşık 11 milyar dolar ödeme yapmak durumundadır. Ancak, Ukrayna savaşı ve buna bağlı olarak uygulanan ABD ile Avrupa ambargoları, bu ödemelerde aksamalara yol açmaktadır.
Bu tür gelişmeler, Türkiye’nin enerji güvenliği açısından alternatif tedarik yolları ve ödeme metotları geliştirmesini zorunlu kılmaktadır. Macaristan’ın, Rusya’dan aldığı doğal gaz karşılığında tarım ve endüstriyel ürünler ihraç ederek barter ticaretini tercih etmesi, dikkate değer bir örnek teşkil etmektedir. Türkiye’nin de benzer bir yöntemle doğal gaz ödemelerini çeşitlendirmesi mümkündür. Örneğin, tarım ürünleri, beyaz eşya ve otomobil gibi yüksek katma değerli ürünlerin ihracatı ile barter sistemine dayalı çözümler geliştirilmesi, hem ekonomik bağımsızlık hem de enerji güvenliği açısından önemli yararlar sağlayabilir.
Ayrıca, Türkiye’nin Rusya ile müteahhitlik hizmetleri alanındaki iş birliğini artırması potansiyel bir alternatif olarak değerlendirilebilir. Bu tür hizmetler, Türkiye’nin ekonomik kazançlarını artırırken iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin daha dengeli ve sürdürülebilir hale gelmesine katkıda bulunabilir.
Enerji politikalarında çeşitliliğin sağlanması, yenilenebilir kaynaklara yönelimin teşvik edilmesi ve yerli üretime öncelik verilmesi, Türkiye’nin bu tür küresel krizlere karşı daha dayanıklı bir enerji altyapısına sahip olmasını mümkün kılacaktır.
Büyükada 13 Aralık 2024 Kadıyoran
