Yazı Başlıkları
Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi Şirketleri; Uluslararası danışmanlık şirketi Kearney ile Enerji Günlüğü şirketi tarafından hazırlanan MW100 şirketleri nelerdir. Türkiye’nin en büyük 100 elektrik üreticisi belirlendi. 2024 yılı MW100 Türkiye Araştırması’nda, 21 bin 254 megavatlık üretim kapasitesiyle Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) zirvede yer aldı.
Rapor çıktıları;
Abdullah TANCAN – Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Yardımcısı / EPİAŞ Yönetim Kurulu Başkanı: Yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretiminde dünya 15’inciliği, toplam elektrik üretiminde dünya 13’üncülüğü başarısında tüm sektör paydaşlarının katkısı var.
Mehmet Kara – Enerji Günlüğü Genel Yayın Yönetmeni: Son beş yılda Türkiye elektrik sektöründeki değişimi de yansıtan MW100 raporları, önümüzdeki yıllarda hidrojen ve depolama çözümlerinin etkilerini de ortaya koyacak.
Onur Okutur – Kearney, Şirket Ortağı: Elektrikte yenilenebilir kaynakların payını arttırma çabalarının meyvelerini toplamayı sürdüren Türkiye, geleceğe yönelik planlamalar kapsamında depolama ve hidrojen çalışmalarına da yöneldi.
Cem AŞIK – Elektrik Üreticileri Derneği (EÜD) Başkanı: Enerji yatırımları uzun süreli projeler olduğundan, önümüzdeki 5-7 seneyi planlayabilmek için şu anda hızlıca öngörülebilirliği sağlamak çok önemli.
Bilal Tuğrul Kaya – Enerji Ticareti Derneği (ETD) Başkanı: Enerji arz güvenliğinin sürdürülebilirliği, enerji ticaretinde serbest piyasa yaklaşımının artan önemine işaret ediyor. Verimli bir enerji ticareti aktivitesi tüm ekonomide verimliliği arttırmak için çok kritik bir ihtiyaç.
Elvan Tuğsuz Güven – Hidroelektrik Santralları Sanayi ve İş İnsanları Derneği (HESİAD) Başkanı: Türkiye’nin karbon salımını azaltma hedefine katkı sağlayan hidroelektrik santraller, fosil yakıt kullanımını azaltarak çevresel sürdürülebilirliği destekleyen faktörlerden biri konumunda.
İbrahim Erden – Türkiye Rüzgâr Enerjisi Birliği (TUREB) Başkanı: 2023’te yaklaşık 300 MW’lık yeni RES devreye girdi. Bu rakamlar daha önceki yıllara göre düşük. Ancak Ulusal Enerji Planı’nda açıklanan hedefler, rüzgâr yatırımlarının orta-uzun vadede emin adımlarla büyümeye devam edeceğini gösteriyor.
Ufuk Şentürk – Jeotermal Elektrik Santral Yatırımcıları Derneği (JESDER) Başkanı: Elektrik üretiminin yanında, seracılık, ısıtma-soğutma, kurutma, termal turizm gibi faaliyetlerde de kullanılan jeotermal enerji, ülkemizin enerjide dışa bağımlılığını azaltıyor, azaltmaya da devam edecek.
http://www.mw100.net/wp-content/uploads/2024/02/2024MW100tur.pdf
Türkiye’nin elektrik üretimi kurulu gücü
Türkiye’nin elektrik üretimi kurulu gücü 2023 yılında yüzde 3’lük artışla 106 bin megavat (MW) seviyesini aştı. Yıllık elektrik üretimi ise yüzde 0,1 artarak 326 milyar kilovatsaat olarak kaydedildi.
Türkiye’nin işletmedeki elektrik üretimi kurulu gücü, 2023 yıl sonu itibarıyla toplam 106,7 gigavat (GW) olarak hesaplandı. Bu rakam, 103,8 GW’lık 2022 yılı sonu verisine göre 2,9 GW’lık artış anlamına geliyor.
- Türkiye’deki kurulu gücün yüzde 30’luk kısmını hidroelektrik santraller oluşturuyor.
- Doğal gaz santrallerinin payı yüzde 24,
- Yerli kömür santrallerinin payı yüzde 11,
- İthal kömür santrallerinin payı yüzde 10 seviyelerinde bulunuyor.
- Rüzgâr yüzde 11,
- Güneş yüzde 11,
- Jeotermal yüzde 2,
- Diğer (sıvı yakıt, atık ısı gibi çeşitli kaynak) yüzde 3.
Türkiye’de kurulu güç gelişimi
Toplam kurulu güç kapasitesi son beş yılda yüzde 20 artarken, yüzdesel olarak en çok artış güneş enerjisinde gerçekleşti. Yıllık yüzde 17,5 bileşik büyüme hızıyla, güneş enerjisi kurulu güç kapasitesi 6,2 GW artarak 11,3 GW’a ulaştı.
Yenilenebilir enerji kaynaklarında artan kurulu güç etkisiyle jeotermal, güneş ve rüzgâr enerjisinden elektrik üretimi geçen yıla göre yüzde 4’lük büyüme kaydetti, bu kaynakların toplam elektrik üretimi içerisindeki payı 2023’te 1 puan artarak yüzde 19’dan yüzde 20’ye yükseldi.
Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi Şirketleri – MW100 Listesi
Elektrik Üreticisi Şirketleri; Elektrik üreticilerinin 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sahip oldukları kurulu güçlerine göre yapılan “MW100, Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi Araştırması”nda yer alan şirketlerin toplam kurulu gücü 86.220 MWe’ye ulaşıyor. Bu kapasiteyle, MW100 şirketleri Türkiye’nin toplam kurulu üretim kapasitesinin yüzde 81’ini oluşturuyor.
MW100 ilk 20 Elektrik Üreticisi Şirketleri;
Raporda kamu kuruluşu Elektrik Üretim Anonim Şirketi’nin (EÜAŞ) sektördeki ağırlığının sürdüğünü de ortaya koyuyor.
Özel sektörde ilk sırada ENKA var. (Doğalgaz üretim) Elektrik Üreticisi Şirketleri
Brüt elektrik üretimi ve tüketimi
Türkiye brüt elektrik üretimi 2023 yılında 326,3 TWh düzeyinde gerçekleşerek 2022 yılına kıyasla yüzde 0,1 arttı. Brüt elektrik üretiminin yüzde 36’lık kısmı ithal ve yerli kömür santrallerinden elde edilirken, ikinci sırada yüzde 21’lik pay ile doğal gaz santralleri yer alıyor. Brüt elektrik üretiminin yüzde 20’lik kısmı jeotermal, güneş ve rüzgâr, yüzde 20’lik kısmı hidroelektrik, kalan yüzde 3’lük kısmı ise sıvı yakıt ve atık ısı gibi çeşitli kaynaklardan sağlandı.