Suriye’de uzun yıllar boyunca devam eden Baas rejiminin çöküşü ardından, İsrail ve Esed rejimi arasındaki gizli işbirliğine dair belgeler gün ışığına çıktı.
Bu belgeler, İsrail istihbaratı ile Suriye rejimi arasında kurulan gizli iletişim ağının detaylarını ortaya koyarken, Esed ailesinin iktidarının sona ermesinin ardından bu bilgilerin açığa çıktığı kaydediliyor.
“Çok gizli” olarak sınıflandırılan belgeler, Suudi Araştırma ve Yayın Şirketi tarafından 1980 yılında Londra’da kurulan ve o zamandan beri yayın yapan haftalık El-Mecelle Dergisi aracılığıyla yayımlandı.
İsrail ve Suriye arasındaki işbirliğini detaylandıran bu belgeler, “Musa” kod adlı bir İsrail ajanının Suriye askeri liderlerine gönderdiği mesajları içermekte ve bu mesajların Suriye İstihbarat Şefi tarafından Ulusal Güvenlik Ofisi’ne iletildiği belirtilmektedir.
Belgelerin en dikkat çekici bulgusu, “Suriye ordusu ile İsrail arasında Rusya’nın himayesinde bir iletişim mekanizması”nın varlığıdır.
İsrail’in, Suriye ordusunun Hizbullah ve İran ile olan bağlantılarını yakından takip ettiği ve bu tür işbirliklerinin sürmesi halinde “benzeri görülmemiş bir bedel ödeyeceği” uyarısında bulunduğu belgelerde ayrıca İsrail’in, Suriye’ye karşı askeri bir eylemde bulunmak istemediği ifade edilmektedir.
2022 yılı içerisinde İsrail’in, İran ve Hizbullah’a ait hedeflere yönelik düzenlediği çeşitli saldırılar, mühimmat depoları, askeri üsler ve hava savunma sistemlerini kapsamaktaydı.
Belgeler, Esed rejiminin kendisini uzun süre boyunca İsrail karşıtı bir “direniş lideri” olarak tanıtmaya çalışmasına rağmen, arka planda İsrail ile gizli bir işbirliği içinde olabileceğine dair önemli ipuçları sunmaktadır.
Bu yazışmalarda ayrıca İran ve Hizbullah’ın Suriye’deki eylemleri ile Esed rejimi üzerindeki etkisine dair önemli bilgiler verilirken, İsrail’in, bu işbirliğini Suriye ordusuna zarar verici bir faaliyetten ziyade, İran’ın etkinliği açısından bir tehdit olarak değerlendirdiği belirtilmektedir.
Belgelerde, İran ve Hizbullah’ın Suriye ve Lübnan’a silah taşıma amacıyla kullandığı yerlerin yanı sıra bazı komuta merkezlerine yönelik hedef alımlar da yer almakta olup, “Eğer İranlılara, Suriye ordusuna ait uçaklarda silah taşınması konusunda yardım ederseniz, biz de buna karşılıksız kalamayacağız.”, “Hizbullah ile işbirliği Suriye ordusuna zarar verir ve bunun bedelini ödeyeceksiniz.” uyarıları belgelerde yer edinmektedir.
“Musa” kod adlı İsrail ajanı tarafından Suriye Ulusal Güvenlik Ofisi’ne gönderilen “9 Haziran 2022” tarihli belgede, şu ifadeler dikkat çekmektedir:
“Son iki hafta içinde İran’dan gelen sekiz uçağın Humeymim Havalimanı’na indiğini biliyoruz. Bunlar arasında “Iran Air” şirketine ait dört İran uçağı ve dört Ilyushin 26 uçağı bulunmaktadır.
İran’ın Suriye’deki 29. Tugay’a ait Ilyushin 76 uçağıyla Kudüs Gücü ve Hizbullah gruplarına silah nakli yapıldığını vurgulamak istiyorum. Bu operasyonların hava kuvvetleri ve askeri güvenlik güçleri tarafından Lazkiye’den Katife bölgesindeki depolara gerçekleştirildiğini tespit ettik.
“Son haftalarda, 75. Karadan Havaya Füze Tugayı unsurlarının Hizbullah’a hava savunma alanında tekrar destek sağladığını açık bir şekilde gözlemledik. Bu işbirliğini sürdürebilmeniz durumunda güçlü bir karşılık vermekten başka bir seçeneğimiz olmayacak.” ifadesine yer verilirken, bunun Hizbullah’a katkı sağladığı, Suriye’nin ise bundan herhangi bir fayda sağlamadığı belirtilmektedir. Belgede “Bilakis, bedelini ödeyen ve tüm sorumluluğu üstlenen sizler oluyorsunuz. Bu işbirliğini sınırlayıp Suriye mevzilerinin hasar görmekten kaçınmasını sağlamak üzere derhal harekete geçmenizi bekliyoruz.” denilmektedir.
11 Mayıs 2022 tarihli belgede ise “Son günlerde Kudüs Günü dolayısıyla Filistinli unsurların topraklarınızdaki faaliyetlerine tanık oluyoruz. Bu unsurlar Halid Meşal ve Salih el-Aruri tarafından, Hamas tarafından görevlendirilmektedir. Bu grupların topraklarınızda herhangi bir faaliyet yürütebileceği ihtimaline karşı sizi uyarıyor, topraklarınızda güçlü bir müdahaleye yönelik tüm hazırlıkların derhal durdurulmasını talep ediyoruz. Suriye’de olup bitenlerin sorumluluğu sizdedir.” ifadeleri bulunmaktadır.
Belgelerde tedbir amaçlı“uyarı atışı” yapıldığı ancak Suriye tarafından buna ilişkin herhangi somut adımın atılmadığı ifade edilmekte; “Bu uyarılarımızı ciddiye almanızı tavsiye ederiz. Gelecek saldırımızın şimdiye dek gerçekleştirdiklerimizden çok daha şiddetli olabileceğini ve bunun bedelini ağır ödeyeceğinizi unutmayın.” uyarısı belgede yer almaktadır.
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.