Yazı Başlıkları
ABD başkanları Dolar’ın hakim para birimi olması ve yüksek ticari bağlantılar sebebiyle dünya ekonomisini oldukça etkiliyor. İşte yeni aday Elizabeth Warren.
Elizabeth Warren
Her ne kadar kabullenmekte zorlansak da, içinde bulunduğumuz dünya düzeni sebebiyle ABD’de başkanların ne yaptıkları ekonomiyi etkiliyor. Ne tür icraatlar yapma sözü verdikleri, gerek Dolar’ın hakim rezerv para birimi olması, gerekse ABD’nin dünyanın bir çok ülkesiyle sürdürdüğü yüklü hacimli finansal ve ticari bağlantılar sebebiyle dünya ekonomisini ciddi şekilde etkiliyor.
Örneğin mevcut Başkan Trump’ın 2018 başında yaptığı vergi indirimleri var. Ayrıca ABD şirketlerinin ABD dışında tuttukları likit varlıklarının ABD’ye dönüşüne sağladığı kolaylıklar. 2018 yılında küresel dolar likiditesinde ciddi şekilde azalmaya sebep olmuş ve dolayısıyla bu politikalar. 2018 yılında doların küresel olarak hızlı yükselişine büyük bir katkı vermişti.
Bu sebeplerden ötürü önümüzdeki birkaç hafta boyunca 2020 yılı ABD Başkanlık Seçimleri’nde Trump’ın karşısına çıkma ihtimali en yüksek 4 Demokrat adayın politika vaatlerini, dış politika görüşlerini ve süreçteki şansını inceleyeceğiz:
- Elizabeth Warren,
- Joe Biden,
- Bernie Sanders ve
- Pete Buttigieg.
Bu hafta bu seriye Elizabeth Warren ile başlıyoruz.
Elizabeth Warren Kimdir?
Warren demokratların kalesi sayılan Massachusetts eyaleti senatörüdür. Eski bir Harvard Hukuk Okulu akademisyeni ve ABD’nin en bilinen iflas hukuku uzmanlarından biri. Uzun zamandır senatörlük yapan Warren, adını 2008 krizinden sonra Kongre’de yazdığı ve/ya desteklediği birçok finansal reform yasa tasarılarıyla duyurdu ve kampanya vaatlerinin çoğu da en iyi bildiği alan olan ekonomi ve finans ile alakalı.
Liberal Elizabeth Warren…
Normalde klasik bir önseçim döneminde aday adayları geneldedir. Fikri olarak uçlarda gezinerek kendi partisinin adayı olmak ister. Adaylığı garantiledikten sonra daha merkezi kapsayıcı politikaları savunarak da başkan olmaya çalışırlar. Warren örneğinde ise bu durum bir miktar zor olabilir, çünkü bir ölçüm metoduna göre kendisinindir. Şu ana kadarki duruşu Obama’dan da, Clinton’dan da Sanders’dan da daha liberal.
Demokrat Elizabeth Warren…
Bu görece zorluğa rağmen tahmin piyasalarına göre Demokrat Parti adaylık yarışında favori. Anketlerde ise ikinci sırada olan bu ilginç karakterindir. Kampanya vaatleri ve görüşlerini önümüzdeki hafta daha derinlemesine inceleriz.
4 Yorumlar
Demokratlar alsa bile bir problem var. Tasarıların dilimize oyalama olarak çevirebileceğimiz ve yasanın Senato’da tartışılması sürecini uzatıp yasanın geçmesini engelleme çabasına verilen ad olan «filibuster»lara takılmadan geçebilmesi için 60-40 çoğunluk gerekiyor. Bu noktada Warren yönetiminin iki opsiyonu var: Ya Demokrat senatörleri filibuster’a imkan veren yasanın değiştirilmesi konusunda ikna et ve salt çoğunlukla paşa paşa yasanı geçir, ki bu sonraki seçimde çoğunluğu Cumhuriyetçilerin alması durumunda aynı rahatlığı onlara da bahşedeceği için riskli; ya da yasa tasarını Kongre’deki Demokratlarla ortak çalışarak, salt çoğunlukla geçmesi yeterli olan bütçe tasarılarının arasına yediriver, kafan rahat olsun. Özellikle bu ikinci metot gerek Obama, gerek Trump tarafından sıkça kullanıldı, kullanılıyor. Bir ufak son opsiyon ise, çeşitli konularda Cumhuriyetçilerin de desteğini alarak cümbür cemaat bir girişimde bulun. Örneğin Facebook, Amazon gibi monopol şirketlere yaptırımlar konusunda bu son kapı açık ama Warren’ın çoğu epeyi radikal olan diğer politikalarında bu kapı sımsıkı kapalı.
Bu noktada önce Temsilciler Meclisi’ne bakalım: Şu anda burada Demokratlar 235 koltukla, 197 koltuk bulunduran Cumhuriyetçilerin önünde, meclisin kontrolünü elinde bulunduruyor. Çok ciddi bir sıkıntı olmazsa da seçimde yine çoğunluk demokratlarda kalacak. Senato ise daha bıçak sırtı: Şu an Cumhuriyetçiler burada 53-47 önde. Seçimde Cumhuriyetçiler yaklaşık 20 küsur koltuğu savunacak olsa da bunların çoğu halis, dededen Cumhuriyetçi yöreler olduğundan Demokratların bu beldeler arasında gerçekten kazanma şansı olan 5-6’yı anca bulur. Dolayısıyla iyi ihtimalle 53-47 Demokratlar üstünlüğe gelebilir ama 50±1 koltuk daha yüksek ihtimal gibi görünüyor.
Warren hedeflerinden bir kısmını «yürütme erki emirleri» vererek yerine getirebilecek olsa da, vergi ve ekonomi politikaları gibi ajandasının büyük bölümünü teşkil eden kapsamlı değişikliklerin neredeyse tamamı için Kongre ile uyumlu çalışması gerekiyor.
Diyelim ki Warren, Demokratların adayı olmayı başardı ve sonra da seçimlerde Trump’ı yenerek Başkan oldu. Her şey on numara beş yıldız ama, Warren’ı diğer adaylardan farklılaştıran reform ve yasa tasarılarının ne kadarı Temsilciler Meclisi ve Senato’yu aşarak yasalaşabilecek?