Suriye, özellikle son dönemde Beşar Esed yönetimi ve muhalefet grupları arasında artan çatışmalar ile dikkat çekiyor. Muhaalifler, Halep ve İdlib gibi stratejik bölgelerde ilerleyişlerini sürdürmekte ve Esed rejimi bünyesindeki kritik noktalar hızla düşmekte.
Suriye Milli Ordusu’nun (SMO) gerçekleştirdiği ardışık operasyonlar, ülke haritasında köklü değişikliklere yol açmakta. Halep ve İdlib’den sonra Tel Rıfat’ı kontrol altına alan SMO, şimdi de Hama’ya doğru ilerliyor. Hama bölgesinin ele geçirilmesi, Şam’ı rahatlatacak olan bir koridorun açılmasını sağlayabilir. Türkiye ise bölgedeki gelişmeleri titizlikle takip ederek, diplomatik faaliyetlerini artırmış durumda. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İran, Rusya ve ABD’li mevkidaşlarıyla birçok görüşme gerçekleştirdi.
Esed rejimi, İdlib kent merkezine hava saldırısı düzenledi
Beşar Esed yönetimine ait Su-22 savaş uçağı, Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib kent merkezinde bir hava saldırısı gerçekleştirdi ve ilk verilere göre 3 sivil hayatını kaybetti.
Sivil Savunma kaynaklarından alınan bilgilere göre, rejimin Su-22 uçağı İdlib kent merkezi ile kuzeydeki Maarrat Misrin ilçesine saldırılar düzenledi.
Kent merkezine yapılan saldırıda, ilk belirlemelere göre 3 kişi yaşamını yitirdi, birçok kişi de yaralandı.
Rus hava kuvvetleri tarafından İdlib’in kuzeyindeki Harbanuş köyünde bulunan Arabtelhidye çadır kentine yapılan hava saldırısında ise 5’i çocuk, 2’si kadın olmak üzere toplam 7 kişi hayatını kaybetti, 12 kişi yaralandı.
Muhaliflerden açıklama
Suriyeli muhalif lider Hadi el-Bahri, yaptığı açıklamada, “Rejim, Birleşmiş Milletler sürecine ve siyasi geçişe bağlı kalana kadar durmayacağız.” ifadelerine yer verdi.
Bahri, müzakerelere hazır olduklarını belirtirken, YPG’nin muhaliflerle anlaşılan plan çerçevesinde Halep’in kuzeydoğusundan çekilmeye başladığı bildirildi. Reuters kaynakları, Halep’in önemli bölümlerinin muhaliflerin kontrolüne geçtiğini aktardı.
Esed: “Düşmanlarımızı mağlup edecek güçteyiz”
Muhaliflerin karşısında direncini kaybeden rejim güçlerinin bazı bölgelerden hızla çekildiği bildirilirken, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esed’dan açıklama geldi. Esed, şu ifadeleri kullandı:
“Tüm teröristlere ve onların destekçilerine karşı toprak bütünlüğümüzü koruyacağız. Müttefiklerimizin yardımlarıyla, saldırıların ne denli şiddetli olursa olsun hepsini mağlup edebiliriz.”
Rusya ve Türkiye’nin durumu
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Rusya’nın Suriye Devlet Başkanı Beşar Esed’e olan desteklerini sürdüreceklerini belirtti. “Rusya, Suriye’deki gelişmelere göre tutum alacaktır” şeklinde konuştu.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile yaptığı görüşmede, Türkiye’nin bölgede istikrarsızlığı artıracak durumlara karşı olduğunu vurguladı. Fidan, “Türkiye, Suriyeli sivillere yönelik terör eylemlerine asla müsaade etmeyecektir”
Dışişleri Bakanı Fidan: Suriye’deki iç savaşın daha da tırmanmasını istemiyoruz
Fidan, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile yaptığı ortak basın toplantısında, Suriye’deki son gelişmelere dair görüş alışverişinde bulunduklarını belirtti. “Suriye’deki olayları dış müdahalelerle açıklamaya çalışmak yanıltıcıdır. Bu durum, Suriye ile ilgili gerçekleri görmezden gelenlerin kabullendiği bir yanılgıdır.” ifadesini kullandı.
Astana Süreci’nin sahada devam eden gergin çatışmaları sona erdirdiğini belirten Fidan, “Amacımız, rejimin muhalefetle siyasi alanda daha fazla etkileşim içinde olmasını sağlamaktı.” dedi.
Fidan, “Suriye’deki durumu bu aşamaya getiren temel neden, bu ülkenin bağlantılı sorunlarının 13 yıl boyunca çözüme kavuşturulmamış olmasıdır.” ifadelerini kullanarak, Suriye muhalefetinin haklı taleplerinin göz ardı edilmesi ve rejimin süreçte gerçek bir katılımcı olmaması durumunu “hata” olarak değerlendirdi.
Suriye’deki sivil halka yönelik geniş kapsamlı saldırıların iç savaşın yeniden alevlenmesine yol açtığını belirten Fidan, bu konularda bütün tarafları pek çok kez uyardıklarını vurguladı.
“Şam’ın kendi halkıyla ve meşru muhalefetle uzlaşması şarttır”
Fidan, “Son gelişmeler, Şam’ın kendi halkıyla ve meşru muhalefetle uzlaşı sağlaması gerektiğini bir kez daha gösteriyor. Türkiye bu yönde gerekli tüm katkıyı sağlamaya hazırdır.” şeklinde konuştu.
Astana Süreci çerçevesinde önemli çalışmalar yürüteceği İran ile işbirliğini sürdüreceklerini ifade eden Fidan, “Biz, Suriye’nin toprak bütünlüğünün ve birliğinin korunmasını her zaman destekledik. Bundan sonraki süreçte de desteklemeye devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Fidan, ayrıca şunları ekledi:
“Geçmişte yaşanan bazı acı olaylar ışığında, şu anda görmek istemediğimiz bazı durumlar söz konusu. Özellikle iç savaşın daha fazla sürmesini istemiyoruz. Ayrıca sivillerin ölümünü, sivil altyapının tahrip edilmesini ve şehirlerin ağır bombardımanla yeniden yıkılmasını istemiyoruz.”
İran’dan Şam’a destek mesajı
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Suriye’deki güncel duruma dair yaptığı açıklamada, İran’ın Suriye hükümeti ve ordusuna olan desteğini vurguladı. Arakçi, “Bugün Şam’a giderek İran’ın mesajını Suriye hükümeti ile paylaşacağım. Suriye ordusuna ve hükümetine olan kararlı desteğimiz devam ediyor. Suriye ordusu geçmişte olduğu gibi yeniden zafer elde edecektir.” şeklinde konuştu.
PKK/YPG’ye yönelik büyük darbe
Rejim güçlerinin çekildiği bölgelerde PKK/YPG’ye yönelik operasyonlar devam etmektedir. SMO, Tel Rıfat’ta kuşattığı kent merkezine girerek terör unsurlarını temizledi. Ayrıca, stratejik bir öneme sahip olan Minnığ Havalimanı da terörden arındırıldı. PKK/YPG güçlerinin mevzilerini terkederek bölgeyi terk ettikleri bildirildi.
Yeni hedef: Hama
SMO, Şam koridorunu açacak olan Hama’ya doğru ilerlemektedir. Hama’nın ele geçirilmesi, rejimin son savunma noktası olan başkent Şam için ciddi bir tehdit oluşturabilir.
Şii milislerin Suriye’ye girişi
Suriye ordusundan gelen bilgilere göre, İran destekli milisler gece saatlerinde Irak’tan Suriye’ye girdi. Bu milislerin, kuzey cephe hatlarındaki rejim güçlerine destek amacıyla konuşlandırıldığı belirtildi. Bu milislerin, Irak’taki Haşdi Şabi, Ketaib Hizbullah ve Fatemiyoun gruplarından oluştuğu ifade edildi.
Diğer yandan, Kürt güçleri, muhaliflerin Halep’i almasının ardından Halep’teki Kürtlerin tahliye edilmeye çalışıldığını açıkladı.
Astana anlaşmaları ve Soçi mutabakatı
İdlib, 2015 yılında muhaliflerin eline geçti ve rejimin yoğun saldırılarına maruz kaldı. Türkiye, Rusya ve İran arasında 2017’de Astana’da gerçekleştirilen görüşmelerde İdlib ve civarında dört “gerginliği azaltma bölgesi” kuruldu. Ancak rejim güçleri ve İran destekli milisler, bu bölgelerin çoğunu Rusya’nın hava desteğiyle kontrol altına almayı başardı.
2018’de Soçi Mutabakatı ile belirlenen ateşkes, kısa bir süre uygulanabilmesine rağmen rejim saldırıları durmadı.
Rejim karşıtı gösterilere müdahale
Yerel kaynaklar, Dera’nın İnhıl bölgesinde rejim karşıtı gruplara destek veren göstericilere rejim güçlerinin ateş açtığını bildiriyor.
SMO’nun kontrol altına aldığı bölgeler
SMO’nun gerçekleştirdiği operasyon sonucunda kontrol altına aldığı bölgeler arasında Tel Rıfat çevresindeki 20’nin üzerinde köy, Minnığ ve Kuveyris Havalimanları, Zuyan Tepesi ve Halep’in güneydoğusundaki Sefire ilçesi bulunmaktadır. Operasyon neticesinde yaklaşık 850 kilometrekarelik bir alan muhaliflerin denetimine geçti.
Önceki olaylar
Suriye’nin kuzeyinde yer alan Halep ilinin batı kırsalında, 27 Kasım’da Esed rejimi güçleri ile rejim karşıtı silahlı gruplar arasında çatışma başlamıştı. 27-28 Kasım tarihlerinde Halep’in batı kırsalından merkeze doğru hızla ilerleyen rejim karşıtı silahlı gruplar, merkezde büyük bir bölüm elde etmişlerdi.
Silahlı gruplar, akşam saatlerinde Han Şeyhun’u alarak tüm İdlib genelinde hakimiyet kurmayı başarmıştı.
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.