Yapılan 1 Nisan şakası son bulurken kullandığımız bir ilan kalıbı „Nisan Bir!”. Peki bu şakaları yaparken, neredeyse bütün dünya tarafından aynı günde, aynı geleneğin devam ettiriliyor olması, hiç garibinize gitti mi? İlk 1 Nisan şakası nerede ve nasıl ortaya çıktı, düşündünüz mü?
1 Nisan Geleneği Nasıl Ortaya Çıktı?
Nisan Bir şakalarının kökeni batı kültürüne, Avrupa’ya dayanıyor. Bu geleneğin ortaya çıkışı ile ilgili ilginç iki farklı teori mevcut. Bu teorilerden bir tanesi 1392 İngiltere’sine kadar uzanıyor.
Orta Çağ Avrupası’nda 1 Nisan
Tarihle yakından ilgilenenler, Orta Çağ’da Avrpa’nın birçok şehrinde yeni yıl kutlamalarının 25 Mart’ta başladığını ve Fransa’nın birçok kentinde bu kutlamaların 1 Nisan’a kadar devam ettiğini bilir.
İşte bu ortamda, 1 Ocak günü yeni yıl kutlaması yapan diğer Avrupalılar, 1 Nisan’a kadar yeni yıl kutlayan diğerleri ile dalga geçmeye başlıyor. 1 Nisan’a kadar yeni yıl kutlayanlara “April Fool(s)” yani 1 Nisan’da aldatılan kişi ismi takılıyor. Zira yanlış yılbaşı kutladıkları düşünülüyor. Günümüzde “Apil Fool(s)” Türkçe’de kullandığımız Nisan Biiiir!” kalıbına da karşılık geliyor.
İngiltere Dünyayı Kandırıyor Mu?
Edebi bir eserde, insanın tilki tarafından aldatılması ile ilgili bir kısımda “32 Mart” tarihi göze çarpıyor. Ancak burada yazarın kast ettiği tarihin 1 Nisan olduğu düşünülüyor. Ve bu kandırmaca olayına atfedilen tarihin daha sonra gerçek hayatta sürdürülen 1 Nisan şakası geleniğine evrildiği düşünülüyor. Ancak birçok akademisyene göre, 32 Mart olarak düşünülen tarihin, bir yazım hatası olduğu ve kast edilen asıl tarihin Mart ayından 32 gün sonrası yani 2 Mayıs olabileceği öne sürülüyor. Belki de tarihin en büyük 1 Nisan şakası budur, kim bilir? 2 Mayıs olması gereken tarih, asırlardır 1 Nisan’da kutlanıyor ve dünya tarihinin görüp görebileceği en büyük şaka devam edip gidiyor.
İlginç 1 Nisan Şakaları
Özellikle teknoloji firmaları bu konuda oldukça yaratıcı ve inandırıcı olabiliyor. 2017 yılında, online mesajlaşma uygulaması Hike tarafından kullanıcılara “Artık mesaj yolu ile koku transferi gerçekleştirebiliyorsunuz” mesajı veren bir bilgi notu iletildi. Bazı örnek kokular için paylaşma butonları da hazırlandı. Kaç kişinin koku göndermeyi denediği ise halen sırrını koruyor, tıpkı firmanın kaybettiği kullanıcı sayısı gibiJ Belli ki müşteriler bu şakayı pek sevmemiş.
Şaka işini akıllıca yapan teknoloji firmalarından bir diğeri ise Google. Geçtiğimiz yıllarda Chromebook adlı ürününe yeni bir güncelleme gönderen Google, kullanıcıların artık rüzgâr ve güneş enerjisi ile cihazları şarj edebileceğini duyurdu. Bu olay, Google gibi güçlü bir marka olmasa, iflasın eşiğine sürükleyebilecek riskli bir şaka olarak tarihe geçti.
Türkiye’nin En Ses Getirecek 1 Nisan şakası, 2019’da
Aslında olay 31 Mart’ta başlayacağı için, İngiltere’deki hatalı “32 Mart” tarihiyle de bağdaştırılabilir. Zira ülkemizde 1 Nisan’dan bir gün önce Yerel Seçimler gerçekleştirilecek. Kazanan kim olursa olsun, ertesi gün “Nisan Bir” göndermeleri kaçınılmaz olacaktır. Bu noktada size hemen bir adet 1 Nisan 2019 tarihli gazete manşeti söyleyelim; “Şaka Gibi Sonuçlar”. Mutlaka bir gazete için bu manşeti atma sebebi oluşacaktır.
Yani 31 Mart gecesini ekran başında “1 Nisan’a” bağlayacağız, acaba Yüksek Seçim Kurulu bu tarihi pası gole çevirip, tarihin şakasına imza atar mı? Tabi bir de seçim sonrası start alacak para piyasalarının durumu var. Ancak bu konunun şakası bile hoş değil, umalım ki piyasalar bize nahoş şakalar yapmasın.
Şaka Nedir?
Son dönemde özellikle sosyal medyada şaka, kışkırtma vb. tabirler ile görmeye alıştığımız birçok kurmacanın, şaka masumiyeti taşımadığını hatırlatarak yazımızı bitirelim. Şaka yapmak, insanların duygularıyla ve umutlarıyla oynamak değildir.