İhracat (Export) Nedir? İhracat; Yurt içinde firma ya da kişilerin yurt dışına yapmış olduğu mal satışlarını ifade eder. İhracatın yapılması ve bedelinin yurda-yurt içi banka hesaplarına getirilmesini ifade eder.
1. İhracat (Export) Nedir?
Genel anlamda yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışına yapmış olduğu mal satışlarını ifade eder. İhracat, “bir malın veya değerin yürürlükteki İhracat Mevzuatı ile Gümrük Mevzuatı’na uygun şekilde fiili ihracatın yapılması ve Kambiyo Mevzuatı’na göre bedelinin (bedelsiz ihracat hariç) yurda getirilmesini veya Müsteşarlıkça ihracat olarak kabul edilebilecek sair çıkışları” ifade eder.
2. İhracatçı
İhraç edeceği mala göre ilgili ihracatçı birliğine üye olanlardır. Ayroca, gerçek usulde vergiye tabi gerçek ve tüzel kişi tacirlerdir. Esnaf ve Sanatkâr Odalarına kayıtlı olup üretim faaliyetiyle iştigal eden esnaf ve sanatkarlar ile joint-venture ve konsorsiyumları ifade eder. İhracat yapmak için ihraç olan mala göre ilgili ihracatçı birliğine üye olmak zorunludur
3. İhracat Bedellerinin Tahsili
İhracat bedelleri, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar, bu Karara ilişkin 2008/32-34 sayılı Tebliğ ve Hazine Müsteşarlığı tarafından buna ek olarak yapılacak düzenlemeler çerçevesinde ihracatçı ile ithalatçı arasındaki sözleşmeye ve uluslararası kurallar ile bankacılık teamüllerine göre firmaların yazılı beyanın istinaden döviz veya Türk Lirası olarak tahsil edilir.
4. İhracatta Ödeme Şekilleri
İhracat bedelleri, satış sözleşmesinde belirlenen kurallar veya uluslararası ticari uygulamalar çerçevesinde “Akreditifli Ödeme”, “Vesaik Mukabili Ödeme”, “Mal Mukabili Ödeme”, Kabul Kredili Akreditifli Ödeme”, “Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme”, Kabul Kredili Mal Mukabili Ödeme”, ve “Peşin Ödeme” şekillerine göre tahsil edilir.
5. Bedellerinin Tasarrufu
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar veya anılan Karar’a ilişkin 200832/34 sayılı Tebliğ çerçevesinde ihracat bedeli dövizler ilgililerce serbestçe tasarruf eder. Bu bedellerin döviz tevdiat hesaplarına alınması veya Türk Lirasına çevrilerek kullanılması mümkün bulunmaktadır. İhracatın bedelinin Türk Lirasına dönüştürülmesi halinde bankalarca DAB düzenler. Bankalarca ihracat alışı talep eden ihracatçı firmalardan başka bir belge aramaya gerek kalmaksızın sadece firma beyanı ile gümrük beyannamesine (GB) ilişkin bilgilerin DAB’a yazılması mümkün bulunmaktadır.
6. Peşin İhracat
Peşin döviz olarak gelen ve alışı yapılmayarak döviz hesabına alınan bedeller, ihracatın gerçekleştiğinin gümrük beyannamesi verir. Bunun ile tevsiki ve gelen peşin bedelin kullanılmadığının (ilgili hesaptan çıkışının yapılmadığının) tespiti kaydıyla mahsuben ödemede kullanılabilir.
7. Bedelinin Tahsil Şekilleri
İhracatın bedeli;
- Bankalar aracılığıyla havale şeklinde,
- İthalatçı, ihracatçı veya bunlar adına hareket ettiğini beyan eden Türkiye’de veya dışarıda yerleşik üçüncü kişilerce efektif olarak,
- İthalatçı, ihracatçı veya bunlar adına hareket ettiğini beyan eden Türkiye’de veya dışarıda yerleşik üçüncü kişilerce çek olarak,
- Kredi kartı ile,
- Yürürlükteki kambiyo mevzuatına aykırı olmamak üzere ihracatçı ile ithalatçı arasında mutabık kalınan diğer yöntemlerle, tahsil eder.
İhracatın bedeli Türkiye’deki bankalarca yurt dışındaki bankalar ile gerçek veya tüzel kişilere açılan kredilerden karşılar.
8. Bedelinin Efektif Olarak Tahsili
Efektif olarak getirilen ihracatın bedelinin yurt dışından getirir. Tespiti gümrük müdürlüklerince onaylı Nakit Beyan Formu (NBF) ile yapar.
9. Transit Ticaret
Transit tacirince yurt dışında (serbest bölgeler dâhil) satın alınan malların transit olarak gelir. Veya doğrudan doğruya, başka bir ülkeye (serbest bölgeler dahil) satılmasıdır.
Alış bedellerinin (ithalat) ödenmesi veya satış bedellerinin tahsili gerekir. Ayrıca, uluslararası bankacılık teamüllerine göre her türlü ödeme şekliyle olur.
Transit ticaret işlemleri gümrük mevzuatı çerçevesinde (Transit Rejimi) gümrük idarelerince sonuçlandırılacaktır.