Döviz Kurlarını Etkileyen Faktörler, Kurları Etkileyen Faktörler, Çoğu yatırımcının merak edilen sorusu dolar kurları ne olacak. Gelişmekte olan ülkeler için döviz kurlarını etkileyen faktörler neler?
Son bir buçuk yılda ülkemizde yaşanan gelişmeler, insanlarımızda ekonomik ve finansal okuryazarlığa olan talebi de artırdı. Normalde mutluluk verici olabilecek bu gelişme, maalesef temeller doğru atılmadığından çok çeşitli söylemlerin ekonomik gerçeklik gibi insanların zihninde yer etmesine sebep oldu.
Bunlardan en çok göze çarpanı ise «faizler inerken TL değer kaybeder» klişesiydi. Bunun yanlış olduğunu yaşayarak öğrendik ama asıl soru baki: Bizim de içinde bulunduğumuz gelişmekte olan ülkeler (GOÜ) grubu kurları ve varlıklarını etkileyen faktörler neler?
Döviz Kurlarını Etkileyen Faktörler
Kurları Etkileyen Faktörler
Bank of America’nın yayınladığı bir rapor, cevaplar hakkında iyi bir fikir veriyor. BofA’nın analizine göre 5 faktör GOÜ varlıklarındaki hareketlerin %70 ila 95’ini açıklıyor. Bizi ilgilendiren 3 tanesi şu:
- Küresel Büyüme: Ne kadar yüksek o kadar iyi. Bizim de içinde bulunduğumuz Doğu Avrupa ve Orta Doğu (DAOD) ülkelerinde kurlarda ve yerel para birimi (YPB) devlet tahvillerindeki hareketin %40’ı, borsadakinin %55’i bu faktörden geliyor. Burada 2018 başından beri yaşanan ciddi kötüleşme, GOÜ varlıklarının görece zayıf performansının önemli sebeplerinden. Para ve maliye politikalarındaki genişleme ile önümüzdeki süreçte burada iyileşme olabilir.
- ABD Para Politikası: Tahmin edilebileceği gibi dünyanın kalanına göre ne kadar gevşek, o kadar iyi. DAOD ülkelerinde kur hareketlerinin yaklaşık %30, YPB devlet tahvillerindekinin %20’si buradan. Borsa üzerine ise çok dolaylı bir etkisi var. Bu faktör 2018’de biz ve Arjantin gibi ülkelerin kabusu olmuşken bu yıl Fed’in faiz indirimleriyle bu noktada biraz rahatladık.
- GOÜ Büyümesi: GOÜ ülkeleri, gelişmiş ülkelerde var. Bunların ne kadar fazla büyüyorsa GOÜ’lere yatırım yapma iştahı o kadar artıyor. Bu faktör de DAOD kurlarındaki hareketin %10, YPB devlet tahvillerindekinin %20, borsadakinin ise %15’ini açıklıyor. GOÜ büyümeleri 2017’de çok çok iyiyken 2018’de hızlı bir kötüleşme yaşadıktan sonra şu an dibi görüp görmediğimiz tartışılıyor. Eğer ticaret savaşına dair belirsizlikler ve Çin’deki yavaşlama durulabilirse gelecek daha iç açıcı olabilir bu noktada.
Bu üç faktörün ardında kalan ufak tefek şeyler var. Ancak asıl son kalıntı faktör her ülkenin kendi iç koşulları. Yani DAOD ülkelerinin faiz politikası, risk primi, enflasyonu, vb. Hepsi yaklaşık üç varlık grubundaki hareketin de %25-30’luk bir kısmını açıklıyor.
Hasılı, piyasadaki hareketlere bir sebep atamadan önce bir miktar sorgulamakta fayda var. Bu faktörlere bakınca Merkez Bankası’nın aynı miktarda yaptığı faiz hamleleri dikkat çekiyor. Bu neden farklı yıllarda farklı sonuçlara yol açabileceği biraz daha netleşmiştir umarım.
kurları etkileyen faktörler