Cari Açık Neden Düşüyor? Asıl olarak cari işlemler dengesi ismine sahip olan, halk arasında ise kısaca cari açık ya da cari fazla olarak bilinen bu veri, yurt dışına yapılan ihracatlar ile ithalatların (yatırım araçlarını da göz önüne tutarak) arasındaki farktır. Eğer bir ülke yıl içerisinde yaptığı ithalattan fazla ihracat yapıyorsa cari fazla, yaptığı ihracattan daha fazla ithalat yapıyorsa carı açık verir. İlk bakışta dahi fark edilebilir ki, cari fazla vermek cari açık vermekten çok daha iyidir.
İhracat–İthalat Dengesi Nedir?
Cari açık veren bir ülke, gitgide yurt dışına daha fazla borçlanmaya ve kendi içerisinde ürettiği malların değeri gitgide düşmeye başlar. Türkiye, son yıllarda yaptığı fazla ithalatın sonucunda çok yüksek miktarlarda cari açık vermeye başlamıştı. Örneğin, 2017 yılında yıllık cari açık 47,1 milyar dolara kadar çıkmıştı ve bu dünya üzerinde en yüksek cari açık miktarlarından biridir.
2018 Sonu İçin Cari Açık Beklentisi Nedir?
2018 yazında Türkiye’de yaşanan kur krizi ve arkasından gelen ekonomik sıkıntı ile birlikte cari işlemler dengesi de büyük oranda değişiklikler yaşadı. 2018 yılının mayıs ayında 57 milyar dolara kadar çıkan cari açık yaz ayıyla birlikte azalmaya başladı. Yaz sonunda 50 milyar doların altına inen veri, en son eylül ayında 46,58 milyar dolara geriledi.
Ekonomistler yıl sonu için farklı görüşler belirtseler de ortak fikirleri bu sayının daha da fazla düşeceği yönündedir. 40 milyar dolara kadar ineceğini söyleyenlerin yanında 30 milyar civarında yıl sonu cari açık bekleyenler de bulunuyor. Peki, iyi gibi gözüken bu düşüşün sebebi nedir? Neden Türkiye ekonomisi genel olarak kötü bir gidişata sahip iken cari işlemler dengesi daha iyi bir durumdadır?
Cari Açık Neden Düşüyor?
Cari açıktaki bu düşüşün nedenini anlamak için cari açığın tanımını daha iyi incelememiz gerekiyor. Yapılan ihracat ile ithalatın arasındaki fark olan cari dengenin azalması için ihracatın artıp ithalatın azalması gerekiyor.
Türkiye’de son aylarda açıkça görülüyor ki ithalat önemli bir azalma yaşamaktadır. Bunun sebebi TL’nin değer kaybı sonucunda yurt dışında mal satın almanın pahalılaşmasıdır. Üç ay öncesine kadar X miktarına alınabilen bir ürün şimdi bunun neredeyse iki katına alınabiliyor. Bu da satın almayı önemli ölçüde kısıtlıyor. Aynı şekilde ihracat da yurt içinde yapılan malların yurt dışında daha ucuz gözükmesi sebebiyle büyük bir artma yaşadı. Ülkemizde üretilen bir malın üç ay önceki Euro fiyatı şimdikinin iki katı kadardır.
Bu sebeple, yabancı şirketler kendi etrafındaki şirketleri değil de Türkiye’deki malları (ucuz olduğu için) tercih etmekteler.
4 Yorumlar