Geçtiğimiz hafta ABD-Türkiye ilişkileri gündeminde ABD’li Rahip Brunson serbest bırakılma kararı vardı.
FETÖ ve PKK adına suç işlediği iddiasıyla hakkında 35 yıl hapis istenen Brunson, tutukluluktan ev hapsine dönen cezasının ardından geçtiğimiz Cuma serbest bırakıldı. Brunson’ın serbest bırakılmasının ardından açıklama yapan ABD Başkanı Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ettikten sonra “Bu adım ABD ile Türkiye ilişkilerinin iyi, belki de harika bir yola girmesine neden olacak.” ifadelerini kullanırken buna mukabil Cumhurbaşkanı Erdoğan açıklamasında “Her zaman vurguladığım gibi Türk yargısı bağımsız bir şekilde karar verdi. Umuyorum ki ABD ve Türkiye iki müttefike yakışır biçimde iş birliğine devam eder.” cümlelerine yer verdi. Serbest bırakıldıktan sonra ABD’ye giden Brunson, Başkan Trump ile Oval Ofis’te görüştü. Bu gelişmelerin ardından dolar/TL paritesi 5.85 seviyelerine indi.
Diğer Küresel Gelişmeler
ABD Çalışma Bakanlığı‘nın verilerine göre üretici fiyatları 3 ayın ardından Eylül ayında % 0.2, yıllık bazda da %2.6 arttı. ÜFE’nin aylık artışında ulaştırma fiyatlarındaki yükselişin etkili olduğu belirtildi. Diğer taraftan TÜFE Eylül’de yıllık %2.3 artışla %0,1 olurken çekirdek TÜFE ise yıllık %2.2 ile tahminlerin altında kaldı. TÜFE verileri küresel piyasalar üzerindeki baskıyı bir nebze azalttı. Beklentilerin altında kalan enflasyon verisine rağmen FED’in Aralık ayında faiz artırma ihtimali kesin olarak değerlendiriliyor.
ABD ile Çin arasındaki tansiyonun yükselmesine ek olarak ABD Başkanı Trump’ın Fed’in para politikasına dair eleştirileri küresel risk algısındaki bozulmayı pekiştirmeye devam ediyor. Böylelikle geçtiğimiz hafta DXY endeksindeki gerilemeyle beraber, ABD borsa endeksleri de olumsuz etkilendi. Piyasalarda korku endeksi olarak tanımlanan VIX endeksi 30 seviyesine çıkarak yatırımcıların risk algısındaki bozulmaya işaret etti.
ABD Çalışma Bakanlığı raporuna göre ülkede ithalat fiyat endeksi petrol fiyatlarındaki artışla beraber aylık bazda %0,2 artış beklentisinin üstünde %0,5 artış kaydetti. Böylece endekste 4 ayın sonunda ilk yükseliş yaşanmış oldu.
Yeni haftada küresel sanayi üretimi verileri takip edilecek.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Bali’deki toplantısı öncesinde 2 yıl sonra ilk defa, ticaret savaşları ve gelişmekte olan ülke piyasaları üzerindeki stresi gerekçe göstererek 2019 ve 2020 küresel büyüme tahmin büyüme tahminini 3.9’dan 3.7’e indirdi.
IMF Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nda ABD Başkanı Donald Trump’ın agresif ticaret politikalarının ihracat odaklı ekonomisi olan Almanya ve Çin’in büyümesine zarar verdiği belirtilirken, Almanya Federal İstatistik Ofisi’nin (Destatis) açıkladığı geçici verilere göre, 2018’in Ağustos ayında Almanya’da sanayi üretimi 3 aylık düşüş trendini sürdürerek aylık bazda %0,3, yıllık bazda %0,1 geriledi. Yine aynı dönemde mevsimsellikten ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat aylık bazda %0,1 düşerken, ithalat %2,7 geriledi. Almanya’da yıllık enflasyon ise Eylül ayı itibariyle 7 senenin en yükseği olan %2,3’e yükseldi. IMF Alman ekonomisinin 2018 büyüme tahminini bir önceki tahminine göre 0,6 puan düşürürken, büyüme rakamını 2018-2019 için yüzde 1,9 olarak belirledi. Euro Bölgesi’nde sanayi üretimi Ağustos ayında aylık bazda %1, yıllık bazda ise %0,9 artış kaydetti.
İngiltere’de 2. çeyrekte GSYH, bir önceki çeyreğe göre % 0,6 beklentinin üzerinde % 0,7 artış kaydetti.
Fransa Ekonomi Bakanı Bruno Le Maire, özellikle Google, Amazon, Facebook ve Apple gibi şirketlerin AB üyesi ülkelerde elde ettikleri gelir üzerinden vergilendirilmesi için Almanya ile yıl sonuna kadar bir çözüm bulma konusunda anlaştıklarını söylerken, Google Avrupa Birliği’nin (AB) Android işletim sisteminde piyasa hakimiyetini kötüye kullandığı gerekçesiyle verdiği 4,3 milyar euro para cezasına itiraz etti.
Brezilya’da geçtiğimiz haftasonu yapılan devlet başkanı seçiminin ilk turunu, aşırı sağcı aday Jair Bolsonaro kazandı. Bolsonaro’nun oy oranı %50 üzerine çıkmadığı için seçimin ikinci turu 28 Ekim’de yapılacak.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütünden (FAO) yapılan açıklamaya göre, uluslararası pazarlarda Gıda Fiyat Endeksi, Eylül’de aylık bazda %1,4, yıllık bazda ise %7,4 azalarak 165,4 puana düştü.
Yeni haftada ABD, İngiltere ve Japonya sanayi üretimi ve İngiltere enflasyon verileri piyasaların radarında yer alacak.