Bankalarda döviz alım satım işlemleri parite-arbitraj işlemlerini yapmayı sürdürenler için döviz kur pozisyonları nasıl gerçekleşir.
Döviz Alım-Satım İşlemleri
Döviz masası, gün içinde anlık olarak takip ettiği pozisyondaki hareketlere bağlı olarak, kur riskini sıfırlamak amacıyla bankalar arası piyasada işlem yapanın Banka ile yaptığı işlemlerin ters hareketlerini yaparak “hedge” işlemlerini gerçekleştirir. Kişiye herhangi bir sebeple TL karşılığı döviz satılması, kişi adına TL fonlu döviz ödemeli işlemler gerçekleştirilmesi işlemleri, döviz pozisyonunu “kısa” hale getiren işlemlerdir. Bu işlemlerin kur riskini sıfırlamak için döviz masasının gerçekleştirdiği hedge işlemlerinde Banka, Bankalar arası piyasadan döviz alımı yapar.
Döviz masası, bu döviz alımını gerçekleştirmek için, mevcut muhabir bankaları arasında FX limiti müsait olanlar ile telefon, REUTERS Dealing, REUTERS Messenger ya da Bloomberg sistemlerini veya bazı muhabir bankaların kullandığı FX platformlarını kullanarak bağlantıya geçer ve en uygun fiyat veren muhabir ile anlaşmaya varır. Bu anlaşma akabinde gerekli ödeme ve yazışmaların gerçekleştirilmesi için Mid-Office bilgilendirilir.
Kişinin, herhangi bir sebeple, ellerinde mevcut olan dövizlerini Banka’da TL’ye dönmeleri, ya da TL ödemeli dövize endeksli ya da döviz fonu kullanmaları durumunda Banka döviz pozisyonu artı yönde etkilenir ve “uzun pozisyon” oluşur. Bu pozisyonu dengelemek için döviz masası bankalar arası piyasada döviz satmak durumundadır. Bankalar arası piyasada döviz satımında da döviz alımındaki prosedürün aynısı takip edilir. Gerekli ödeme ve yazışmaların tamamlanması için gerçekleştirilen işlem Mid-Office dikkatine sunulur.
Kişinin iki döviz arasında gerçekleştirdikleri işlemlerde ise söz konusu para birimlerinin pariteleri gözlemlenir ve işlemin hedge adımı, aynı sistem ile döviz masası tarafında gerçekleştirilir ve kayıt ve takibatı Mid-Office tarafında yapılır.
Bankalar Arası Piyasalar
Bankalar arasında piyasada zamanlama çok önemli ve hassas bir konudur. TL piyasasında döviz alım satımları TSİ 15:30’a kadar aynı gün (TOD ya da TDY) valörlü gerçekleştirilir.
Saat 15:30’dan sonra yapılan ve içerisinde TL hareketi olan işlemler ise ertesi iş günü (TOM) valörlü gerçekleştirilir. Ancak uluslar arası para piyasalarında FX işlemlerinin standart fiyatlama valörü SPOT yani t+2 olur. Bu, döviz değişimi tarihinin fiyat konusunda anlaşmaya varılan tarihten 2 iş günü sonra gerçekleşeceği manasına gelmektedir. Özellikle likidite konusunda bu valör detayına son derece dikkat edilmelidir.
Ödeme günlerinde gerekli Nostro hesaplarda yeterli bakiyenin bulunması işlemin gerçekleşebilmesi için yine Döviz Masası tarafından takip edilecektir.