Teminat Mektubu; Bankalar tarafından yurt içi ve yurt dışında yerleşik gerçek veya tüzel kişiler lehine bir işin yapılması, bir malın teslimi ve bir borcun ödenmesi gibi konularda muhatap olunan kişi ve kurumlara hitaben düzenlenen, mektup konusu yükümlülüğün belirlenen süre ve şartlarda yerine getirilmesini, aksi takdirde mektupta belirtilen tutar kadar kayıtsız şartsız ödeme yapılmasını taahhüt eden garanti belgesidir.
Teminat Mektubunu Kimler Alabilir?
- Mal ve hizmet teslimi amacıyla açılan kamu ihalelerine katılan gerçek ve tüzel kişiler.
- Devletten mal veya hizmet almak için ihalelere katılan gerçek ve tüzel kişiler.
- Gümrük, mahkeme ve vergi dairesi gibi kamu kurumlarına yasal sorumlulukları nedeniyle garanti vermek zorunda olan gerçek ve tüzel kişiler.
- Özel firmaların inşaat, mal ve hizmet alım/satımı gibi ihalelerine katılan gerçek ve tüzel kişiler.
- Bayilik ve güvence bedeli için garanti vermek zorunda olan gerçek ve tüzel kişiler.
Teminat Mektubu Özellikleri
- Teminat Mektupları, yapılacak işin mahiyetine göre; Geçici, Kesin, Avans; Döviz, Dövize Endeksli ya da TL cinsinden; Süreli veya Süresiz olarak düzenlenebilir.
- Teminat Mektupları yurt içi veya yurt dışı muhataba verilebilir.
- Kamu kurum ve kuruluşlarına hitaben verilecek Teminat Mektupları, mal ve hizmet alımı ile yapım işleri için 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre; satım ve kiraya verme işleri için ise 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre düzenlenir.
- Teminat Mektupları gayrinakdi kredidir. Müşteriye nakit para verilmez, fakat müşterinin bir edimi muhataba karşı garanti edilerek müşterinin iş yapmasına olanak sağlanır.
- Kıymetli evrak olmadığı için devir ya da ciro edilemez.
- Kıymetli evrak sayılmadığı için haczedilemez. Ancak muhatabın mektuba ilişkin bir alacak hakkı doğarsa (Muhatabın teminat mektubunun tazminini talep etmiş fakat tahsilat yapmamış olduğu durum) bu hakkın haczi ve temlik edilmesi mümkündür.
Teminat Mektupları Şekilleri, Süreleri ve Limitlerine göre 3 ana başlıkta toplanır,
Teminat Mektubu Çeşitleri
Şekilleri Yönünden;
1- Geçici Teminat Mektubu
İhaleye katılmayı sağlamak amacıyla verilen, ihale kazanıldığı takdirde lehdarın kesin teminat verme ve sözleşmeyi imzalama fiillerini garanti eden teminat mektuplarıdır.
Teklif edilen bedelin % 2’sinden az % 4’ünden fazla olmamak üzere geçici teminat (mektubu) verilir. Teklifin geçerlilik süresinden en az 30 gün fazla olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir.
2- Kesin Teminat Mektubu
İhaleyi kazanan lehdarın muhatap idareye olan taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getireceğini garanti etmek ve yatırılması gereken kesin teminat tutarının yerine geçmek üzere verilen mektuplardır. İhale bedeli üzerinden hesaplanmak suretiyle % 6 oranında kesin teminat (mektubu) verilir.
3- Avans Teminat Mektubu
Lehdarın yapmayı taahhüt ettiği iş için aldığı avansları hak edişlerinden yapılacak mahsuplarla öde(ye)memesi halinde bu avansları ödemeyi garanti eden teminat mektuplarıdır.
Ödemeye Kefalet Teminat Mektupları
Bahse konu mektupların dışında kalan, mahkemelere, icra müdürlüklerine, gümrüklere, vergi dairelerine ve mal alımına yönelik verilen mektuplar bu gruba girmektedir.
Süreleri Yönünden;
Süresiz
Belli bir geçerlilik süresi kaydı taşımayan mektuplar süresizdir. Süresiz teminat mektuplarında zamanaşımı muhatabın bankaya karşı alacağının muaccel olmasından itibaren 10 yıldır.
Süreli
Metninde belirli bir geçerlilik süresi kaydının yer aldığı mektuplardır. Bankaların sorumluluğunun belli bir vade ile sınırlandığı mektuplarda bankanın sorumlu olabilmesi için mektup ile güvence altına alınmış olan riskin, öngörülmüş olan vade içinde gerçekleşmesi gerekir. Aksi halde bankanın sorumluluğu söz konusu olmaz.
Teminat Mektubunun Avantajları
- Güvenilir bir bankanın ödeme taahhüdü müşteriye güvenirlik, saygınlık ve kolaylık sağlar, dolayısıyla iş hacmi ve karlılığını arttırır.
- Firmanın taahhüdünü bir Banka güvencesi altında yerine getirmesini sağlar.
- Firma öz kaynaklarını kullanmadan iş yapma ve maliyet avantajına sahip olur.
Teminat Mektubu Nasıl Alınır?
Çalıştığınız bir banka ya da yeni anlaştığınız bankanın firmanız, işletmeniz için limit çalışması yaptıktan sonra teminat mektubu talep formu ile başvuru yapabılabilir. Talep ettiğiniz teminat mektubu metni standart ise herhangi farklı bir onaya gerek kalmadan banka şubeniz tarafından teslim edilir.
E-İhale ve Elektronik Teminat Mektupları
Kamu Kurumları, Gümrük Müdürlükleri gibi kurumlara verilecek teminat mektupları elektronik olarak direk kuruma teslim sistemi başlamış olup anında muhattaba iletilmektedir.
En Kolay Teminat Mektubu Veren Banka
Bu konu her firma için tartışılabilir olmaktadır. En kolay teminat mektubu veren banka öncelikle her zaman çalıştığınız bankadır. Daha önce bankayla çalışmadınız ve acil teminat mektubuna ihtiyacınız varsa nakit bloke ile hızlı bir şekilde mektup hazırlatabilirsiniz.
Detaylar için; Teminat Mektubu Nedir?