Teknik analiz grafik formasyonları doğrultusunda doların yükselişi ve geleceği, yeni bir yükseliş olacak mı, merak edilenlerin cevabı yazımız.
Teknik Analiz ve Ters Omuz Baş Omuz Formasyonu Nedir?
Teknik analiz, en temel tabiriyle finans alanında yapılan işlemleri ve belirli zaman aralıklarındaki fiyat değişimlerini grafiğe dökerek gelecekteki fiyatlamalar hakkında tahmin yapmaya dayanan bir analiz yöntemidir. Yatırım veya başka borsa işlemleri yapacak kişiler, işlemini yapmadan önce teknik analiz grafiklerine bakar, böylelikle borsadaki ve fiyatlardaki durumu değerlendirirler. Bu değerlendirmede en önemli kısım grafikteki önceden oluşmuş eğilimlerdir. Eğilimler eğer belirli bir sıklıkta oluşuyorsa ve tutarlıysa gelecekteki eğilimler hakkında fikirler verir.
Zamanla teknik analizde belirli grafik formasyonları sıkça görülmüştür ve bu sebeple analizde önemli bir yer edinmiştir.
Formasyonlardan biri de ters omuz baş omuz formasyonudur. Bu formasyonda grafik aşağı yönde bir eğilimdeyken gerçekleşir. Adından da anlaşılacağı üzere, bu formasyonda aşağı doğru bakacak bir şekilde önce sol omuza benzer, daha sonra düşüşün en çok yaşandığı baş kısmı ve ardından biraz yükselme ile sağ omuzu temsil eden bir görüntü vardır. Bu formasyonun teknik analizdeki anlamı şudur: Sol omuzla birlikte fiyatlar düşüşe geçerken işlem hacmi artar, bu durum baş kısmında kendini en fazla gösterir ve fiyatlar dibi gördükten sonra yeniden yükseliş trendine geçerek sağ omuzu oluşturur.
Ters Omuz Baş Omuz Formasyonu ile Dolar-TL Grafiği İlişkisi
Finansal piyasaları ve borsa işlemlerini anlatan grafikler dolaylı olarak döviz grafikleri hakkında da birtakım yorumlar verir. Bunun nedeni borsa işlem eğilimleri ile döviz kurunun hareket eğilimi arasında tutarlı ve birbirini destekleyen bir ilişkinin olmasıdır. Kısacası, ters omuz baş omuz formasyonu gibi formasyonları döviz kuru grafiklerinde de görmek ve üzerine yorum yapmak mümkündür. Bu demek oluyor ki, teknik analizin söylediği şeylerden biri de Dolar-TL grafiğinin formasyonudur. Türkiye ekonomisi 2001 krizini atlattıktan sonra, 2003 yılında ekonomik olarak küresel boyutta yeniden yapılanmaya gitmiştir. Bu yapılanma Dolar-TL grafiğini 2012 yılına kadar devam edecek olan ters omuz baş omuz formasyonuna sokmuştur. 2003-2012 yılları arasında doların lira karşısında hareketi belirli aralıklarla ters omuz baş omuz formasyonu ile açıklanabilen hareketlerdir. Bu formasyon, grafik aşağı eğilimde olduğu zaman gerçekleştiği için Dolar-TL grafiğinde görülmesi Türkiye ekonomisi için yararlı bir durumdur.
11 yıl içerisinde zaman zaman düşen ve yükselen dolar kuru ekonomimiz için bir tehlike oluşturmuyordu, çünkü olaylar belirli bir formasyon içerisinde ve dengeli olarak gerçekleşmekteydi. Fakat ABD’de gerçekleşen 2008 ekonomik krizinden sonra küresel piyasalar değişmeye başladı ve birkaç yıl sonra da ABD kendi piyasasının faizlerini arttıracağını açıkladı. Tüm dünyada yankılanan bu haber Türkiye’yi de etkiledi ve ters omuz – baş omuz formasyonu 11 yıl aradan sonra bozuldu.
Dolar-TL Grafiğinde Formasyonunun Bozulması ve Doların Yükseliş Trendi
Teknik analizde en temel formasyon çeşitleri sabit görünüşler, yükseliş ve düşüş trend çizgileridir. Eğer daha spesifik formasyonlar görülmüyorsa bu üç formasyondan biri kontrol edilir ve gelecek hakkında bu formasyonlara göre yorumlar yapılır. 2013 yılının mayıs ayından itibaren bozulan ters omuz baş omuz formasyonunun yerine Dolar-TL grafiğinde yükseliş trend çizgisi ortaya çıktı. Doların 1,8 TL olduğu 2013 mayıs ayından sonra 2013’ün son çeyreğinde 2 TL sınırı aşıldığında teknik analiz çerçevesinde ortaya 45 dereceye yakın bir eğime sahip yükseliş trend çizgisi çıktı. Bu yükseliş trend çizgisi birkaç sene içerisinde kırılmadı ve doların artışı aynı seyirde devam etti.
Doların Yükselişi
2014’ün ilk yarısında teknik analistlerin elindeki yükseliş trend çizgisi dolar için 2015 başında 2,5 TL seviyesini, 2016 başında 2,7 TL seviyesini, 2017 başında 3 TL seviyesini ve 2018 yılının başında 3,7 TL seviyesini göstermekteydi. Yani, 2014’te teknik analistler yükseliş trend çizgisi kırılmadığı takdirde 2018 yılında doların 4 TL seviyesini göreceğini öngörmekteydi.
Yükseliş Trend Çizgisinin Değişimi ve Doların Geleceği
Her yıl için dövizdeki yükseliş trend çizgilerini oluşan yeni durumlara göre düzenlemek gerekir. Çizginin üzerinde veya altında kalan kura göre trend çizgileri değişir ve güncellenir. 2014 yılında teknik analistler tarafından o günün şartlarına göre çizilmiş olan yükseliş trend çizgisine göre doların 6 TL sınırını 2021 başında geçeceği öngörülmekteydi. Fakat dolar 2018 yılı içerisinde 6 TL sınırını aşmıştır. Bu durumda 2018 yılını da göz önünde bulundurarak yeni bir yükseliş trend çizgisi çizilmiştir.
Yeni yükseliş trend çizgisi 45 dereceden daha geniş açılı bir eğime sahiptir ve 2019 yılında 7 TL sınırının, 2020 sonrasında da daha yüksek üst sınırların aşılabileceğini göstermektedir. Fakat her grafik formasyonu gibi yükseliş trend çizgilerinin de bir yorum olduğu gerçeği unutulmamalıdır. 2013 yılından bu yana doğru tahminleri yapan bu trend çizgisinin kırılması Türkiye ekonomisi için çok önemlidir. Bu kırılmayla birlikte sabit trend çizgisine geçiş olasılığı gündeme gelecektir. Daha uzun vadede ise düşüş trend çizgisine sahip olmak TL’nin değeri açısından faydalı olacaktır.
doların yükselişi ne kadar sürer, doların yükselişi 2018, doların yükselişi neden, doların yükselişi grafik, doların yükselişi yıllara göre