BESTENİGAR KARA
Rusya Federasyonu Ankara Büyükelçisi Aleksei V. Erkhov, Türkiye’nin doğalgaz ithalatındaki Rusya payının yüzde 40’ı aştığını açıkladı. St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu’nun (SPIEF) tanıtım etkinliğinde konuşan Erkhov, kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte ABD’nin Gazprombank’a yönelik uyguladığı yaptırımların, Türkiye’nin enerji arz güvenliğini etkileyebileceğini belirtti.
Beyaz Saray, Rusya’nın uluslararası finans sistemine erişimini kısıtlamak amacıyla Gazprombank’a Kasım ayında yaptırım uygulamaya başlamış ve Türkiye de bu yaptırımlar konusunda ABD’den muafiyet talebinde bulunmuştu. Ayrıca, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, doğalgaz ihracatına yönelik alıcı şirketlerin ödemelerini Gazprombank üzerinden yapmak zorunluluğunu kaldırmıştı. Gazprombank, Türkiye’nin doğalgaz ithalatında yüzde 40’a yakın bir pazar payına sahip olan Rus enerji şirketi Gazprom’un ortakları arasında bulunuyor. Bu banka, Rusya-Türkiye doğalgaz ticaretinin ana ödeme aracı konumunda yer alıyor.
Öte yandan, küresel ekonomik gelişmeleri değerlendirmek ve yeni iş fırsatları yaratmak amacıyla Roscongress Vakfı tarafından 28. kez düzenlenecek olan SPIEF, 18-21 Haziran 2025 tarihlerinde gerçekleştirilecek. Bu yılki etkinlik, 130 farklı ülkeden 21 bin ziyaretçiye ev sahipliği yaptı. Forum sırasında toplam 6,5 trilyon ruble değerinde bin 73 anlaşma imzalandı.
Rusya ve Türkiye arasındaki mevcut ekonomik ve ticari ilişkilerin zorlu dış politika koşulları altında geliştiğini ifade eden Erkhov, “Rusya, Türkiye’nin en büyük ithalat ve dokuzuncu büyük ihracat pazarı olma özelliğini taşıyor. Ancak ikili ticaret hacmi, bu yılın ilk dokuz ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,5 oranında azalarak 37,7 milyar dolar olarak kaydedildi” dedi. Aynı dönemde Türkiye’nin Rusya’ya yaptığı ihracat da 7,1 milyar dolardan 5,9 milyar dolara düştü. İkili ticaret hacmindeki azalma, ABD ve AB yaptırımlarından kaynaklandığına dikkat çeken Erkhov, “Bu yaptırımlar, ikincil talimatlar yoluyla Rusya’nın dış ticaret ortaklarını da etkiliyor. Bu tür eylemler, Rusya ve Türkiye arasındaki işbirliğini olumsuz etkiliyor; banka transfer işlemleri ve lojistik alanında sıkıntılara yol açıyor. İkili ticaretin devamlılığını sağlamak adına, alternatif yolların daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.
Rusya ve Türkiye arasındaki ikili ticaret hacminin 2023 yılı itibarıyla 56,5 milyar dolar olduğu belirtiliyor. Bu rakamın, bu yıl yaklaşık 50 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmesi öngörülüyor.
TÜRK-RUS TİCARETİNDE ENERJİ ÖNEMLİ KALEM
Rus verilerine göre, Türkiye’nin Rusya’dan ithal ettiği ilk beş ürün petrol türevleri, boru gazı, demir-çelik, kömür ve buğday olarak sıralanıyor. 2023 yılında Türkiye, Rusya’dan toplam 11 milyar dolarlık petrol ürünü, 7,6 milyar dolarlık boru gazı, 3,1 milyar dolarlık demir-çelik, 2,9 milyar dolarlık kömür ve 2,4 milyar dolarlık buğday ithal etti. Türkiye’nin Rusya’ya yönelik başlıca ihracat kalemleri arasında narenciye, otomotiv, petrol ürünleri ve sert çekirdekli meyveler bulunuyor. Türkiye’nin 2023 yılı itibarıyla Rusya’ya yaptığı petrol ürünleri ihracatının 227 milyon dolara ulaştığı tahmin ediliyor.
SPIEF tanıtım etkinliğinde, T.C. Ticaret Bakanlığı Uluslararası Hizmet Ticareti Genel Müdür Yardımcısı Ali Alperen Kaçar, DEİK Türk-Rus İş Konseyi Başkanı İzzet Ekmekcibaşı ve Rusya Federasyonu Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Mümessili Aidar Gashigullin de konuşma yaptı. Etkinlik, Roscongress Vakfı’nın sunumu ve “Rus-Türk iş dünyası işbirliği için fırsatlar” konulu panel ile sona erdi.
Enerji sektörü Moskova’da buluşacak
Enerji ve yakıt endüstrisinin geliştirilmesi ve uluslararası işbirliği potansiyelinin ortaya çıkarılması amacıyla sekizincisi düzenlenecek olan Rusya Enerji Haftası, 15-17 Ekim 2025 tarihlerinde Moskova’da gerçekleştirilecek. Bu fuar, doğalgaz, petrol, kömür, nükleer enerji, elektrik, yenilenebilir enerji, petrokimya ve ölçüm bilimi gibi alanlara odaklanarak, yakıt ve enerji sektöründeki çeşitli sorunları, sürdürülebilir kalkınma ve iklim değişikliği, dijital dönüşüm gibi konuları ele alacak. Bu yıl gerçekleştirilen etkinliğe ise, 81 farklı bölge ve ülkeden toplam 350 uzman ve konuşmacı, 5 bin 300 delege, enerji ve yakıt sektöründe hizmet veren 50 şirket, 35 diplomatik misyona ait temsilciler ile 260 firma ve 1.250 profesyonel katılım sağlamıştır.
Bir Finansçı – İSTANBUL