Ocak ayında konut satışları yıllık %25 düştü. Geçtiğimiz hafta konut satışları, konut fiyat endeksleri ve tüketici güven endeksleri ve reel sektör güven endeksi piyasaların gündeminde yer aldı.
Yılın son verilerinde iyileşme gösteren konut satışları 2019’un ilk ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %24,8 oranında kayda değer bir azalışla 72 937 oldu. Toplam konut satışları içinde %42,6’lık pay sahibi olan ilk satışlar, Ocak ayında yıllık bazda %30 azalışla 31 048 adet oldu. İkinci el konut satışları ise aynı ayda yıllık bazda %20,4 oranında azaldı.
Konut Maliyetleri
Geçtiğimiz ay yüksek konut maliyetleri sebebiyle toplam konut satışlarından sadece %5,2’lik pay alan ipotekli satışlar, dengelenme sürecinde %77,2 oranında azalarak 7 148 oldu ve payını %9’a çıkardı. Bu büyük düşüş, sektördeki durgunluğu gözler önüne seriyor.
Son dönemlerde kur dengelerinin yabancı yatırımcılar nezdinde avantaj oluşturmasıyla yabancılara yapılan satışlar önceki yıla kıyasla yüksek seviyelerini sürdürüyor.Yabancılara yapılan konut satışları Ocak ayında yıllık bazda %81,9 oranında artarak 3 168 oldu. Yabancılara konut
satışlarında en çok talep sırasıyla Irak, İran, Rusya ve Afganistan vatandaşları tarafından geldi.
Merkez Bankası’ndan edinilen verilere göre Aralık ayında Türkiye genelinde konut fiyatlarında artış oranı %9,69 oldu ve konut fiyatları enflasyonun altında kalarak reelde kayıp olarak kayda geçti. İstanbul’da konut fiyat endeksinde artış %5,6, Ankara’da %9,8 ve İzmir’de ise %10,7 oranında gerçekleşti.
Ekonomik aktivitedeki dengelenme süreci ve son dönemlerdeki yüksek kredi maliyetleri sebebiyle talebin azalmasıyla ipotekli konut satışlarında daralma sürüyor. Mevcut senaryoda yılın ilk yarısında çok farklılaşma beklenmemekle beraber beklentiler oldukça düşük.
Tüketici güveni sınırlı düşerken, reel kesimde toparlanma sinyali.
TÜİK ve TCMB işbirliği ile yayınlanan tüketici eğilim anketi sonuçlarıyla mevsim etkisinden arındırılmış tüketici güven endeksi Şubat ayında, önceki aya göre %0,7 azalışla 57,8 oldu. Gelecek 12 aya ilişkin hanenin durum beklentisi aylık %2,4 azalışla 75,2 olurken genel ekonomik durum beklentisi %2 azalarak 75 oldu. İşsiz sayısı beklentisinde de %3,1 oranında düşüşle 59 seviyesi kayda geçerken tasarruf etme ihtimali aylık %20,2 oranında artarak 22 oldu.
Reel kesim güven endeksi Şubat ayında yükseldi. Mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi Şubat ayında bir önceki aya göre 1,5 puan artarak 96,9’a yükseldi. Gelecek 12 aylık dönem sonu için yıllık ÜFE, bir önceki aya kıyasla 0,2 puanlık azalışla beklentilerini 23,2 olarak güncelledi. İmalat sanayi kapasite kullanım oranında ise aynı dönemde 0,2 puan düşüşle %74,1 seviyesi kaydedildi.
TÜİK’in 2018 Yaşam Memnuniyeti Araştırması incelendiğinde mutlu olduğunu beyan edenlerin oranı %53,4 olurken kendini mutsuz olarak nitelendirenlerin oranı %12,1 olarak görülüyor. Erkeklerde mutluluk oranı 2017 yılında %53,6 iken 2018 yılında %49,6’ya indi; kadınlarda ise bu oran %62,4’ten %57’ye geriledi. En yüksek memnuniyet oranı, 2018 yılında %75,2 ile asayiş hizmetlerinde gerçekleşirken bunu sırasıyla; %74,8 ile ulaştırma, %70,4 ile sağlık, %63,1 ile Sosyal Güvenlik Kurumu, %56,7 ile eğitim ve %56,3 ile adli hizmetlerden memnuniyet takip etti.
BDDK taksitlendirmelerde vade sınırında değişikliğe gidiyor. Buna göre ihtiyaç kredilerinde vade 36 aydan 60 aya, taşıt kredilerinde vade 48 aydan 60 aya (Fiyatı 120 bin TL’ye kadar olanlar), bilgisayar alımında vade 6 aydan 12 aya; seyahat, sağlık ve sosyal hizmetlerde vade 9 aydan 12 aya; kurumsal kredi kartlarında tüm ürün ve hizmet harcama gruplarında vade 9 aydan 12 aya çıkarılacak.
Yeni hafta başında benzin ve motorine zam bekleniyor. Brent petrol ve uluslararası piyasalarda benzin fiyatı yükselmekle beraber dolar kurunda da yukarı yönlü hareket bekleniyor. Fiyat artışlarının, benzin ve motorinde zam baskısı oluşturmasıyla, pompa fiyatına da yansıması beklenen zammın motorinde 24, benzine 16 kuruş olarak Salı gününden itibaren geçerli olması öngörülüyor.
Bu hafta piyasaların radarında ekonomik güven endeksi ve dış ticaret dengesi yer alacak.