Dünya genelinde enflasyon ile başa çıkma çabaları süregelmektedir. Piyasalarda yükselen resesyon-enflasyon dinamikleri, fiyatlandırma süreçlerini zorlaştırmaya devam etmektedir.
ABD’de başkanlığı üstlenen Donald Trump’ın muhtemel politikalarının küresel ticaret üzerindeki etkileri merakla bekleniyor. Özellikle Çin gibi önemli ticaret ortaklarıyla yaşanabilecek olası sorunlar, risk algısının artmasına neden olan başka bir faktör olarak ön plana çıkıyor.
Amerikan Merkez Bankası (Fed), yıl boyunca yalnızca iki faiz indirimine gitmesi bekleniyor. Önümüzdeki hafta açıklanacak Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanakları, bankanın gelecekteki politikalarına dair ipuçları sağlayabilir.
Tüm bu gelişmeler ışığında dolar endeksi, geçtiğimiz hafta 109,1 ile Kasım 2022’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Güçlü doların, birçok varlığın alternatif maliyetleri üzerinde etki yaratması öngörülüyor.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise yüzde 4,60 seviyesinden haftayı tamamladı. Değerli metaller, dolar endeksinin son iki yılın zirvesine çıkmasına rağmen haftalık bazda değer kazandı.
Analistler, doların değer kazanmasının değerli metallerin, özellikle altının maliyetini artırmasına rağmen, siyasi belirsizliklerin güvenli liman arayışını desteklemiş olabileceğini belirtti.
Öte yandan, Hong Kong Nüfus Sayımı ve İstatistik Dairesi tarafından açıklanan verilere göre, Çin’in Hong Kong üzerinden gerçekleştirdiği net altın ithalatı, Kasım ayında Ekim ayına göre iki katından fazla artarak son yedi ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Çin, Kasım ayında net 33 bin 74 ton altın ithal ederken, bu sayı Ekim ayındaki 15 bin 414 ton ile kıyaslandığında yüzde 115’lik bir artışı gösteriyor; bu, Nisan 2024’ten sonraki en yüksek ithalat rakamı oldu.
Tüm bu gelişmeler doğrultusunda ons bazında fiyatlar, geçen hafta altında yüzde 0,6, gümüşte yüzde 0,8, paladyumda yüzde 1,3 ve platinde yüzde 2,1 artış yaşadı.
Baz metaller ise Endonezya ve Çin’den gelen haberlerden etkilendi. Madencilik şirketi PT Freeport Indonesia’nın temsilcisi, şirketin yeni Manyar izabe tesisinin tam kapasiteyle faaliyete geçene kadar bakır konsantresi ihracatını sürdürebilmek için Endonezya hükümetiyle görüşmelerde bulunduğunu ifade etti.
Öte yandan, Çin Ticaret Bakanlığı, pil bileşenleri üretimi ve önemli mineraller olan lityum ile galyum işlemek için kullanılan bazı teknolojilere ihracat kısıtlamaları getirilmesini önerdi. Analistler bu kısıtlamaların, Pekin’in küresel alandaki hakimiyetini hedef Alan bir dizi ihracat kısıtlaması ve yasağının sonuncusu olabileceğini öne sürdü.
Baz metallerde tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar, libre bazında bakırda yüzde 1,1, alüminyumda yüzde 2,30, nikelde yüzde 0,4 ve çinkoda yüzde 4,2 azaldı. Kurşunda ise yüzde 1,1 artış yaşandı.
Rusya’nın Avrupa’ya gaz ihracatı durduruldu
Ukrayna üzerinden gerçekleştirilen, Sovyet döneminden kalma boru hatlarıyla yapılan Rus doğal gaz ihracatı, yeni yılın başlamasıyla birlikte durdu.
Analistler, bu gelişmenin Rusya’nın Avrupa enerji piyasalarındaki egemenliğinin sona erdiğini belirtti.
Buna ek olarak, Moldova Başbakanı Dorin Recean, Moskova yanlısı Transdinyester bölgesinde Rus gazının durdurulmasının ardından fabrikaların kapanması, merkezi ısıtmanın kısıtlanması ve sürekli elektrik kesintileri ile karşı karşıya kalındığını ifade etti. Recean, bu durumun Moldova’da bir güvenlik krizi yaratma potansiyeli taşıdığını vurguladı.
İtalya Enerji Bakanı Gilberto Pichetto Fratin, Avrupa Birliği’nin olası bir enerji fiyat şokunu önlemek için gaz fiyatlarına uyguladığı acil durum tavanını genişletmesi ve megavatsaat başına 60 avroluk bir üst sınır belirlemesi gerektiğini söyledi.
ABD’de Ulusal Hava Durumu Servisi, ovalardan doğu kıyılarına kadar milyonlarca Amerikalıyı kar fırtınası, yoğun kar, tehlikeli buz ve don tehdidi ile karşı karşıya bırakacak bir durumun olduğunu bildirdi. Kentucky ve Virginia valileri, kış fırtınası öncesinde olağanüstü hal ilan etti.
Enerji analistleri, ABD genelinde dondurucu soğuklar ve kar fırtınalarının gelecek hafta büyük elektrik kesintilerine yol açabileceği ve doğal gaz talebini artırabileceğini ifade etti.
Petrol fiyatlarında ise ABD Enerji Bilgi İdaresi (EIA), 23 Aralık haftasında talebin zayıflamasıyla birlikte ABD ham petrol stoklarının düştüğünü, benzin ve damıtılmış ürün stoklarının ise arttığını bildirdi.
Ukrayna ordusu ise birliklerinin Batı Smolensk bölgesindeki bir Rus petrol deposunu hedef alarak petrol ürünleri depolayan tankları vurduğunu aktardı.
Tüm bu gelişmeler ışığında, Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 4 artışla kapatırken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 4,2 azalarak tamamlandı.
Çin, yeni GDO’lu ürün üretimini onayladı
Çin, yüksek verimlilikte mahsul üretimini artırmak, ithalata olan bağımlılığı azaltmak ve gıda güvenliğini sağlamak amacıyla beş gen düzenlemeli ürün çeşidini ve 12 tür genetiği değiştirilmiş (GDO) soya fasulyesi, mısır ve pamuğun üretimini onaylamış, böylelikle onaylı ürün sayısını artırmıştır. Tarım Bakanlığı’nın internet sitesinde yayınlanan belgeler doğrultusunda, bakanlık 17 ürün çeşidine güvenlik sertifikası vermiştir.
Chicago Ticaret Borsası’nda geçen hafta kile başına fiyatlar, buğdayda yüzde 3,3, mısırda yüzde 0,7 ve pirinçte yüzde 0,6 azalırken, soya fasulyesinde ise yüzde 0,2 artış gösterdi.
2024’te en çok kazandıranlar kahve ve kakao oldu
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), dünya gıda fiyat endeksinin, uluslararası şeker fiyatlarındaki düşüş nedeniyle Aralık ayında bir önceki aya göre gerilediğini ancak yıllık bazda güçlü kalmayı sürdürdüğünü açıkladı.
FAO, Aralık ayı değerinin bir önceki yıla göre yüzde 6,7 arttığını; ancak Mart 2022’de ulaşılan tarihin en yüksek seviyesinin yüzde 20,7 altında olduğunu belirtti.
Analistler, şeker fiyatlarının Aralık ayındaki düşüşte önemli bir rol oynadığını ve başlıca üretici ülkelerde şeker kamışı mahsul beklentilerinin iyileşmesi sayesinde, aylık bazda yüzde 5,1 düşüşle Aralık 2023 seviyesinin yüzde 10,6 altında gerçekleştiğini aktardı.
Öte yandan, küresel arz açığından kaynaklı olarak kakao yüzde 178,2 ve kahve yüzde 69,81 artış göstererek emtialar arasında en çok kazanan olarak 2024’ü kapattı.
Kakaonun ton başına fiyatı, olumsuz iklim koşullarının devam etmesiyle birlikte meydana gelen arz endişeleri sonucunda haftayı yüzde 11 artışla tamamladı.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 1,9 artış gösterirken kahvede yüzde 1,2 ve pamukta yüzde 0,5 azalma yaşandı.
Sayfada yer alan bilgiler, yatırım tavsiyesi niteliği taşımamakta olup, yatırımcı profilinize uygunluk göstermeyebilir.